10 jaar SML-kaarsenatelier

 Deze maand hebben we een mijlpaal bereikt, Mirthe. SML bestaat 10 jaar! Een mijlpaal om echt even bij stil te staan. 

Dat hebben we gedaan. Want 10 jaar, pfoeh, dat is niet zomaar en niet vanzelf gegaan. Het was een hele reis, verweven met rouw en met liefde. De liefde is nog altijd groeiend. Elke dag meer, Mirthe. Dat je niet groter en ouder bent geworden de afgelopen 10 jaar, wil nog niet zeggen dat de liefde dat ook niet zou doen. De liefde is iets ongrijpbaars, ingewikkeld en puur. Het is alles behalve zwart-wit. Het is kleurrijk en dynamisch. Soms voelt die licht en vloeibaar, soms zwaar en hard. Bovenal heb ik ervaren dat de liefde alles overstijgbaar is. Over mijn pijn heen, over jouw dood heen, ontastbaar en toch duidelijk aanwezig. 

Die liefde is de drijvende kracht geweest om door te gaan op de ingeslagen weg: SML laten groeien en stralen. Jouw kleurrijke, stralende wezen, zit in elke kaars die we maken. Daarmee wordt jouw licht nog altijd verspreid. Iets waar ik enorm trots op en waar ik veel troost uit kan halen. 

De reis van SML heb ik deze maand beschreven. 10 dagen lang 1 jaar van de reis.  Beknopt, tenminste, als je de stukjes per dag leest. Ik ga alle stukjes hieronder delen. Dan is het iets minder beknopt, maar wellicht nog steeds leuk om te zien hoe die reis er in vogelvlucht uit heeft gezien. De eerste 10 jaar (voor de leesbaarheid, de jaren lopen van juni tot juni):

10 jaar SML 1/10

Het is een hele reis geweest, de afgelopen 10 jaar. En om die reis te beschrijven, ga ik 10 dagen lang, een jaar van die reis beschrijven. Met de ups en downs, wat zat mee en wat waren de obstakels. Vandaag het eerste jaar 💖

De keuze om een bedrijf op te richten, was niet vanzelfsprekend. In 2014 was mijn dochtertje Mirthe (4) overleden aan de gevolgen van kinderkanker. Tijdens haar behandeling waren we als gezin in de bijstand terecht gekomen. Om daar uit te komen, zou het vrij eenvoudig zijn: werk vinden. Ik kwam uit de zorg, dus dat zou geen probleem hoeven zijn. 

Ik kon het alleen (nog) niet. Ik was kapot van verdriet, en had nauwelijks energie om de normale dagelijkse gezinszorgen aan te kunnen. Thuis was mijn cocon, en thuis kon ik in die cocon wel mooie kaarsen maken. Aan de keukentafel, op mijn eigen tijd, met werkmateriaal dat hoofdzakelijk uit restmateriaal bestond: Kaarsresten, lege ranjablikken, oude pannetjes en een paar malletjes.

Alle kaarsen maakte ik dus van Kaarsresten, vrienden en familie hielpen enorm met inzamelen en zodoende kon ik een kleine voorraad maken. Af en toe verkocht ik wat, via Facebook of via vrienden. Er werd dus geld verdiend, niet veel, maar er stonden ook markten op de agenda. En om niet in de problemen te komen met de sociale dienst, besloot ik een gesprek aan te gaan met een jobcoach. Ik werd doorverwezen naar het ondernemershuis in Assen: de Drentse zaak. Daar kon ik begeleid worden als startende ondernemer, vanuit de bijstand. Toevallig vond dit allemaal plaats in de aanloop naar de eerste verjaardag van Mirthe, na haar overlijden. Een hele mooie samenloop van omstandigheden, want zo kon ik met de inschrijving bij de KVK echt het bedrijf aan haar cadeau doen 💖

SuperMirthe’s Lichtpuntjes, oftewel SML-kaarsenatelier, werd geboren. 

Het was een hele grote stap! En het voelde alsof ik daarmee al heel wat had bereikt… maar natuurlijk was dit nog maar een eerste stap, van de velen die zouden volgen. 

Het eerste jaar als ondernemer, zou nog heel veel turbulentie met zich mee brengen. De eerste markten die zomer, vielen enorm tegen. Op social media werd ik zo toegejuicht door bekenden en telkens meer ook onbekenden, dat ik had gehoopt dat de kaarsen ook zo enthousiast verkocht zouden worden op de markten. 

Het was een flinke reality check. Kaarsen in de zomer verkopen, is niet gemakkelijk, ook al is dat in de eigen woonplaats. Wel sprak ik veel bekenden, ik kwam uit mijn zelf gecreëerde rouw-cocon. Een beetje dan. Want mijn energie was nog laag. Van een dag markt had ik twee dagen nodig om bij te komen. 

Wel startte ik na de zomer met de ondernemers cursus bij De Drentse Zaak. Kennismaken met alle facetten van het ondernemerschap, belastingen, verzekering, boekhouden, marketing etc. Het was me niet geheel vreemd, ik was ondernemer geweest toen Mirthe ziek werd. Toen mijn werk niet te combineren bleek met de intensieve behandeling van Mirthe, belanden we in de bijstand. Dus nieuw was het niet. Wel was het veel, heel veel. Zeker toen ik besefte hoeveel kaarsen er gemaakt moesten worden om ook echt in ons onderhoud te voorzien. Weer een realitycheck. Kon ik door gaan? Wilde ik dit echt? Ik wilde Mirthe eren, niets liever, en dus was het antwoord ‘ja’ op deze vragen. 

De keukentafel bleef het atelier. Ook toen mijn gezin verder uit elkaar viel en ik als alleenstaande moeder verder zou gaan. Het huis moest verkocht worden. Niets leek meer zeker te zijn. Behalve de liefde, de liefde voor mijn kinderen. Hoewel het kaarsenatelier vernoemd is naar Mirthe, is het altijd minstens zo belangrijk voor mij geweest om voor mijn zoon door te gaan. Hem te laten zien dat het leven nog steeds de moeite waard is, na alles dat er in zijn vroege leven is gebeurd. Een doel, dat mij in de jaren die volgen, voor ogen is gebleven. En wat er ook gebeurde in dat eerste jaar: ik maakte kaarsen. Meditatief, rustgevend, met elke keer weer een eindresultaat dat stralend was. Ik schafte mijn eerste smeltketel aan en breidde de collectie mallen uit. Hoe het verder zou gaan, wist ik niet. Alleen ‘dat ik kaarsen wilde blijven maken, zolang ik kaarsresten kreeg’. Met deze mantra sloot ik het eerste jaar af als ondernemer, met de opdracht aan de makelaar om het huis te verkopen 💖

SML 10 jaar 2/10

Het is een bijzonder enerverende reis geweest, de eerste 10 jaar van SML. Om deze reis te delen, plaats ik 10 dagen lang een beschrijving van een jaar van deze reis. Vandaag het tweede jaar, beginner in juni 2016. 

Het zou een roerig jaar worden. Het tweede jaar begon op losse schroeven. Het huis werd in de verkoop gezet en was al voor de zon onder was verkocht. De makelaar had het wel verwacht. Voor mij was het een opluchting, de financiële hoge lasten zouden voorbij zijn. Anderszijds was het een huis met vele dierbare herinneringen. De verkoop onderstreepte een einde van een tijd waar ik nooit een einde aan had willen laten komen… 

De zoektocht naar een woning ging meteen volop van start. Sociale huur was geen optie, ik stond net een een half jaar ingeschreven en Assen kent geen urgentie. Facebook bleek echter een uitkomst, via een oproep kwam ik in contact met een moeder van het schoolplein die wel een huis ‘over’ had. Ik en mijn zoon hadden een dak boven het hoofd 🎉

Er werd verhuisd, in 6 weken tijd van verkoop tot oplevering. De smeltketel kreeg snel een plekje en alsof er niets was gebeurt, werden er al weer nieuwe kaarsen gemaakt. 

Ondertussen werd er ook hard gewerkt aan mijn ondernemersvaardigheden, bij De Drentse Zaak. Nieuwe coach, nieuwe kansen en nieuwe inzichten. Ik deed mijn best, zo hard mijn best, en soms leek het vruchten af te werpen. Zoals de kans om op de kerstmarkt van Assen te kunnen staan. Drie dagen lang, kreeg ik een chalet tot mijn beschikking. De lokale kranten wilden er graag over schrijven nadat ik op advies van kon coach een persbericht had gestuurd. Oh, wat was dat spannend, maar wat waren de reacties hartverwarmend! En sommige reacties zijn me bijgebleven, zoals de vader en zijn zoon, die doelgericht naar mijn chalet kwamen lopen. Ze zagen niet vrolijk uit, wel resoluut: ze moesten kaarsen van mij kopen. Daar schuilde overduidelijk een gemis achter, een gemis dat in een kaarsje uitgedrukt zou worden. 

Deze kerstmarkt was een heuze opsteker. En gaf een mooi eindresultaat op de balans. Iets waar De Drentse Zaak wel blij van werd. 

De kunst was alleen om het hele jaar door een goede verkoop te hebben. En daar zat wel een knelpunt. December is de kaarsenmaand, zowel voor cadeautjes, de kerst en relatiegeschenken. Hoe kon ik zorgen dat ik het hele jaar door kon verdienen met kaarsen maken? Mijn coach wist wel een manier: begeleiden van mensen als ik, bijstandsgerechtigden, naar werk. 

Een gesprek volgde met Werkplein. Voorwaarde voor begeleiding geven, was een bedrijfsruimte. Zo gezegd, zo gedaan, aan de pottenbakkersstraat was de perfecte ruimte. Er werd weer een contract getekend met de makelaar. Er werd weer verhuisd, dit keer alleen de kaarsen 😅

De eerste aanmeldingen kwamen binnen voor kandidaten. Ik moest gaan leren delegeren, oei oei oei. Samen werken, afspraken maken, nakomen, werk plannen, er kwamen hele nieuwe facetten bij kijken. Mijn eigen energie werd hiermee weer op de proef gesteld. 2,5 jaar na Mirthe’s overlijden, scheiding, verhuizen én een bedrijf opzetten, achteraf niet gek, dat mijn energie op een laag peil was 😏

Toch zette ik stappen en toch ontwikkelde er zich een ritme op de werkvloer van mijn bedrijf. Er werden kaarsen verkocht, ook in het voorjaar, op markten, via social media, de eigen webwinkel en ook via de vrienden en familiekring. Het was tijd voor een feestje 🎉 het derde jaar zouden we inluiden met de opening van de eerste bedrijfsruimte van SML 💖

Ik had geen bedrijfsplan, geen idee hoe ik van de huidige situatie naar een gezond bedrijf kon doorgroeien. En uiteraard werd daar wel op gecoacht. In drie jaar tijd moest er een gezond bedrijf staan, moest ik mijn gezin kunnen onderhouden van mijn bedrijfsinkomen. Dat knaagde voortdurend, want dat leek haast onmogelijk. Zelfs financiering van de begeleidingstrajecten was een illusie gebleken. Dus hoe zou ik daar ooit komen? Ik wist het niet. Ik wist alleen dat ik ‘door kon gaan, zolang ik Kaarsresten kreeg.’ En elke keer dat ze op waren, herhaalde ik die mantra weer. Nooit heb ik zonder gezeten, alsof Mirthe me elke keer hoorde en elke keer weer ergens een partijtje tevoorschijn toverde. Elke keer is het alsof ik haar dan hoor juichen ‘ja mama, doorgaan!’, terwijl ze een vreugde dansje maakt 💖

10 jaar SML 3/10

Het is een bijzondere reis geweest, van keukentafel tot atelier en winkel in Bourtange. Een gouden plek waarvandaan de kaarsen de hele wereld over vliegen 💖

We gaan naar 1 juni 2017, de opening van de eerste bedrijfsruimte die ik voor SML huur. Een loods van 45 m2, die ik helemaal naar eigen zin heb ingericht. Met stellingen die ik van de beheerder kosteloos mag overnemen. De keukentafel is mee verhuisd als werktafel. Bij de kringloop heb ik tafels gescoord die bij mijn voormalige werkgever vandaan blijken te komen, De Trans. 

Op 1 juni, is dus de opening, en tevens het 2 jarig bestaand van SML. Ik voel me al een heel serieuze ondernemer. Het is allemaal ‘net echt’. 

Het jaar heeft heel wat mooie ervaringen in petto. De koning komt naar Assen en die gelegenheid grijp ik graag aan om te proberen een kaars te overhandigen. Het lukt niet, helaas, maar een paar jaar later zal het wel lukken bij zijn vrouw 😄

Ook zal ik voor eerst samen met Colinda op de markt staan. De kerstmarkt van Wezup, drie dagen lang. Te intensief om alleen te doen en niet iets waar ik zelf het initiatief voor zou hebben genomen. Het is SBS6 die deze locatie heeft gekozen en de kosten voor hun rekening neemt. Ze willen namelijk SML in de rv serie ‘zo viert Nederland kerst’ hebben. Geweldige PR, waar ik uiteraard met liefde aan mee werk. 

Na de kerst drukte is het altijd weer de balans opmaken. Wat gaan we in het nieuwe jaar anders doen, of juist voortzetten wat een succes bleek te zijn. 

De PR kan natuurlijk altijd doorgaan. Onze eigen PR, oftewel marketing. We proberen wat uit met stylen en kleuren. Kaarsen hebben we in overvloed, Kaarsresten blijven binnen stromen, hoe gaan we ze wijdverspreiden, het is een vraag die me voortdurend bezig houdt. 

Het team van SML groeit ondertussen , naar 4 a 5 medewerkers die voornamelijk via Werkplein worden aangemeld. Met verschillende successen, zoals doorstroom naar opleiding of werk. Zou dit dan toch een goede aanvulling kunnen zijn? Ook een vraag waar ik veel mee bezig ben. Mede omdat mijn coach mogelijkheden ziet . 

En voor ik het weet bestaat SML 3 jaar 💖

10 jaar SML 4/10

Het is een bijzondere reis geweest. Van keukentafel, naar kleine bedrijfsruimten. Van 1 locatie naar 2 locaties en weer terug naar 1. Van alles alleen, naar een groot team terug naar een klein team. 

10 dagen lang, pak ik de highlights van elk jaar SML. Het is geen moment saai en ook geen moment vanzelfsprekend geweest 💖

1 juni 2018, 3 jaar SML. 

We houden een open dag, het is prachtig mooi weer en waar mogelijk proberen we aan de weg te timmeren. Want mensen weten ons niet vanzelf te vinden, in een loods op het bedrijventerrein. Dus open dagen zijn een goede manier om PR te maken. Elk seizoen een keer. 

Ook worden er foto’s gemaakt voor de website. Alles dat we maken, wil ik op de website. Elke vorm en elke kleur. Dat zoveel data de website vertraagd, leer ik (jaren) later pas en passen we dan ook weer aan 😅

Het jaar vult zich met veel twijfels, veel nadenken, veel dezelfde coachvragen: waar liggen de kansen, hoe maak je gebruik van de gunfactor, hoever buiten je comfortzone durf je te gaan? 

Die comfortzone is al lang en breed over de kop gegaan. Ik als ondernemer en dan ook nog mijn eigen gemaakte producten verkopen als een cadeautje, immers, klanten willen graag cadeautjes. Wie mij kent, weet dat hierin heel véél comfortzones doorkruist worden🙈 

Maar goed, de keuze om uit Mirthe’s naam kaarsen te maken, is nog altijd eentje die ik vol liefde uitvoer. Ook al rekt het míjn comfortzone op. En dus schouders eronder, en kansen creëren. 

Die kansen liggen bij wederverkopers. Daar focussen we ons op, als team. Van Westerbork, Ootmarsum, Diever, en natuurlijk in Assen zelf, het aantal wederverkopers groeit 🎉

De Drentse zaak ziet nog altijd potentie in het sociaal ondernemen. Er komt een nieuw plan: instroom in groepen, trajecten van 3-6 maanden. En dus starten we vanaf januari 2019 met groepen. 

Het is veel, dat op mijn schouders rust. Ik heb behoefte aan collega’s om mee te sparren, andere ondernemers die ook nog klein zijn, die door samen te werken, elkaars podium vergroten. Ik vind een  mede- ondernemer die er hetzelfde instaat. We blijken niet de enige te zijn, die behoefte heeft aan een samenwerkingsverband. 

Nog voor SML 4 jaar bestaat, zijn de plannen voor de coöperatie serieus en strandt het plan van de Drentse zaak om het sociaal ondernemer als verdienmodel van SML te laten slagen. 

Het ondernemen en de manier waarop ik wil ondernemen, is een ware zoektocht. Ik wil van waarde zijn, ik wil SML laten slagen, ik wil het goede doen. Maar soms voelt het alsof ik mij door stroop beweeg. Alsof wat ik wil niet van de grond wil komen, omdat ik luister naar de adviezen van anderen. 

Op één van de netwerkbijeenkomsten die ik bezoek, spreek ik een ondernemer die glashard zegt ‘in kaarsen zit geen geld, stop er maar meteen mee.’ Dát is dus een advies dat ik direct in de wind sla. Een paar jaar later zal hij mij in Bourtange bezoeken en nog een aantal jaar later krijgen zijn medewerkers allemaal een SML kaars in het kerstpakket. 

Het is niet makkelijk. Ik maak nog altijd gebruik van de bijstand, ik heb geen ruimte om te investeren. Alles dat ik verdien stop ik terug in het bedrijf. Waar zit het kantelpunt? 

Maar ja, ‘zolang ik Kaarsresten krijg, ga ik door.’ Geldt nog altijd.

10 jaar SML 5/10

Het is een enerverende reis geweest, van één rekje met kaarsen, tot een hele winkel vol. Van delen met familie en vrienden, tot verspreiden over de hele wereld. Duizenden kaarsen verder en nog altijd maak ik ze met alle liefde van de wereld 🥰

1 juni 2019

SML bestaat 4 jaar, we tikken het nieuwe jaar weer in met een open dag. Elk jaar is het toch ook een feestje, elk jaar leer ik bij als ondernemer, als kaarsenmaker en als mens. Nog ben ik er niet zoals ik wel had gedacht. Dat besef ik mij goed. De markten heb ik weer volop opgepakt, zichtbaar zijn en je verhaal vertellen is als ondernemer essentieel. Gelukkig hoef ik de markten niet alleen te doen. Samen met mede initiatiefnemer voor de coöperatie, Eelste, leggen we heel wat markten af. Zichtbaar zijn, voor SML en voor de coöperatie, tevens uitdragen waarom we die coöperatie zo belangrijk vinden: elkaar versterken. 

Ik geloof er heilig in, samen ben je meer dan ieder alleen. Naast SML gaat er dus ook veel energie in het vormgeven van de coöperatie. 

Na de zomer maken we het officieel, de coöperatie wordt opgericht. Met een handje vol leden, vindt de opening plaats🎉 

De plannen worden verder ontwikkeld, afspraken gemaakt en naar de toekomst gekeken. Ondertussen ligt voor mij de druk hoog op SML, de eindperiode van de bijstand (BBZ, voor ondernemers mag maximaal 3 jaar duren) zit erop. Vanaf maart 2020 zal ik financieel onafhankelijk moeten zijn. Na de kerst zal ik nog wel een paar maanden kunnen overbruggen, maar een heel jaar… Ik zie het zelf somber in. Misschien moet ik er naast gaan werken, om dan voor de kerst te kunnen knallen. Ik oriënteer me op verschillende mogelijkheden. De coöperatie springt bij, als het moet, dan kunnen zij de morele steun voor de werkvloer zijn. Terwijl ik in loondienst ga. Er zelfs een optie om door een zorgbedrijf overgenomen te worden. Er ligt een aanbod. 

Ik realiseer me dat de mantra die ik al jaren roep ‘zolang ik Kaarsresten krijg, ga ik door’ omgezet moet worden naar iets effectievers. Immers als ik niet genoeg verdien dan moet ik uiteindelijk stoppen. Dus ik besluit mijn mantra aan te passen: ‘zolang ik kaarsen verkoop, kan ik doorgaan.’ Ik vraag Mirthe goed te luisteren en haar magie uit te strooien. 

Het ontdenkbare gebeurt. De wereld gaat op slot in maart 2020. Gelukkig kan ik zelf wel doorwerken en met afspraken met de paar medewerkers die het aandurven, heb ik ook nog af en toe gezelschap. Ik haal flink de bezem door het atelier, lekker opruimen en alles weer op orde. 

Dan volgt er nog een aanbod, een andere werkruimte. Groter en goedkoper, maar wel buiten assen, in Bovensmilde. Ik wik en weeg en besluit ervoor te gaan. Geen idee wat de toekomst brengt. Het zorgbedrijf snapt er niks van, de onderhandeling stopt. Ik ben opgelucht, al is er ook veel onzekerheid. De verkoop neemt toe, juist door de pandemie willen organisaties hun vrijwilligers een hart onder de riem steken. En gelukkig weten ze SML te vinden. Eind april start de verhuizing, half mei ben ik over. De avond voor ik de sleutels inlever van de Pottenbakkerstraat, krijg ik een tip. Een gouden tip: weet je dat de kaarsenmaker van Bourtange een opvolger zoekt?

Dat is dé droomplek, dat is een kans die ik niet aan mezelf voorbij kan laten gaan. Maar het kan niet. Niet nu ik net verhuisd ben. Niet voor mijn team. Twee locaties kan al helemaal niet. Een hoop kan niet, besluit ik. Wel kan ik informatie inwinnen. En zo gebeurt het, dat ik een balletje opgooi in Bourtange. 

Ondertussen staat de opening van de nieuwe locatie in Bovensmilde op de planning voor 1 juni. Dan bestaat SML 5 jaar 🎉 en oh wat is er veel gebeurt in die 5 jaar! 💖

10 jaar SML 6/10

Het is een reis vol lichtpuntjes geweest. Van 2015 naar nu. Van 8 kaarsjes dompelen op een dag, naar duizend in een week. Van keukentafel tot atelier van 100+ vierkante meter. Ik voel me (ver)rijk(d) door alle ups en downs 🥰

1 juni 2020

De eerste lockdown is aan het wegebben. We mogen weer bij elkaar komen. Er is net verhuisd naar Bovensmilde en er is net een gouden tip gegeven over Bourtange. De opening van de lokatie in Bovensmilde is volop gaande. Op de achtergrond sluimert de kaarsenmakerij in Bourtange. Colinda heeft al gemeld dat ze míjn winkelmanager wordt als ik voor Bourtange ga. We hebben er hartelijk om gelachen 😂stel je voor zeg, dat dat zou lukken 🤞 

De kaarsenmaker liet me weten al wel in gesprek te zijn met andere gegadigden, eentje is zelfs al aan het bestuur van Bourtange voorgesteld. Het lijkt dus een vlieger die voor mij niet opgaat. Toch is er wel een mogelijkheid om nog met de kaarsenmaakster in gesprek te gaan. Samen met Colinda ga ik naar Bourtange. Een paar jaar terug was ik er nog met mijn zoon Lars geweest. Ik had vol ontzag de winkel rond gekeken. Het had er vol kaarsen gestaan. Ik hoorde de kaarsenmaakster zeggen dat alle kaarsen door hun gemaakt werden. ‘Wauw,’ had ik gedacht, ‘hoe dan?’ 

De winkel was vol geweest met mensen. Er werden kaarsen gemaakt bij de dompelketels en er werden kaarsen gekocht bij de kassa. Wat wilde ik graag die kaarsenmaakster zijn 😍

En nu, wilde zij het van de hand doen. Ik zag allerlei beren op de weg. Allerlei redenen om toch Nee te zeggen tegen deze kans. De afstand Assen Bourtange was er eentje. Maar ook de corona omstandigheden, was dat een reden om te stoppen? De kosten zouden ook wel torenhoog zijn op zo’n bijzondere plek. Kosten voor overname zouden wel fors zijn. Hoe zou ik dat kunnen financieren?? 

Het gesprek vond plaats op 9 juni, de dag voor Mirthe’s verjaardag. Met een nog enthousiaster gevoel gingen we weer weg. Wat zou dit gaaf zijn, het leek te mooi om waar te zijn 💖 die avond stond ik aan zee, traditie voor de verjaardag van Mirthe. Blote voeten in de zee. Net op het moment dat ik daar stond, keerde het tij. Huh? Het tij.. het tij keerde!! Zou het? Zou Bourtange voor mij in het verschiet liggen? Ik hoopte het zo 🤞

De volgende stap was een gesprek met het bestuur van de vesting. Ook daar vertrokken we weer vol enthousiasme. Of we al onze plannen op papier wilden zetten, dan kon het bestuur zich buigen over onze overname. Daar kregen we snel een volmondig ja op. De financiering was ook al rond 🎉

In juli werden we ingewerkt, van de kassa, de workshops, tot het dompelen met de carrousel, Duits spreken en allerlei tips m.b.t. de evenementen, de ferienpas en nog zoveel meer. Het was overweldigend. Ik zou zo ineens niet alleen kaarsenmaker zijn, ik zou winkelier zijn. Als kind vond ik het geweldig om winkeltje te spelen, nu was het echt zo! 

In 10 weken tijd was de overname een feit, van gesprek tot sleuteloverdracht. De laatste naweeën van de zomer pakten we nog mee. We rolden in oktober weer de maatregelen in, met als toppunt de lockdown vanaf december, de Duitse klanten die normaal de vesting volop bezoeken, bleven weg. Ik wist niet wat ik miste, dus dat scheelde enorm in de pijn. Wel bleef het stil in de vesting en dus ook in de winkel. 

In Bovensmilde bleven we doorwerken. Enorme bestellingen wisten de klanten te vinden. Daar kon ik de balans wederom opmaken, zolang we in Bourtange nog niks mochten doen. 

In het nieuwe jaar mochten we daar weer open, vanaf maart mondjesmaat. Net op tijd om weer een beetje inkomsten te genereren. Om vervolgens zodra de zon ons allen meer warmte gaf, weer op volle kracht te draaien. In mei werd de vesting vereerd met een bezoek van Máxima. Een gelegenheid die we goed wisten te benutten door haar een cadeautje te geven. Bourtange biedt echt verrassende kansen 🥰

10 jaar SML 7/10 

Het zijn bewogen jaren geweest. De ondernemers reis van de afgelopen 10 jaar, beschrijf ik in 10 verhalen in 10 dagen tijd. Vandaag gaan we naar 2021/2022, SML bestaat 5 jaar en het eerste jaar als winkelier in Bourtange zit erop. 

1 juni 2021

6 jaar, dat verdient wel een feestje. Want het eerste jaar hebben we ‘overleefd’. Het is een spannend jaar geweest. Vooral op financieel gebied is het hangen en wurgen geweest, aangezien de coronamaatregelen ervoor zorgden dat wij in onze piektijd, voor de kerst, dicht moesten. 

In 2020 waren alle evenementen in Bourtange sowieso afgelast. Voor 2021 wordt er heel voorzichtig gekeken naar de mogelijkheden. Alles staat en valt met de maatregelen… 

Ondertussen zitten we met SML niet stil. Er gaat alweer verhuisd worden, dit keer van Bovensmilde terug naar Assen. Een groot pand met mogelijkheden voor de coöperatie om zich verder te ontwikkelen. Als hoofdhuurder gaat SML de grote centrale gebruiken. Dat betekent een ruimte die 4x zo groot is als in Bovensmilde. Meer productie ruimte, meer opslag ruimte (= lees groter magazijn) en meer reuring, door de aanwezigheid van de coöperatieleden. Het beloofd een fantastische tijd te worden 😍

In no time is er alweer verhuisd en kan de productie gewoon doorgaan. Zonder dat we er in Bourtange de gevolgen van ervaren. Want in principe worden de kaarsen van Kaarsresten in Assen gemaakt en wordt in Bourtange gewerkt met het nieuwe kaarsvet, waar we de dompelkaarsen van maken. Daarnaast kan in Bourtange altijd een workshop gevolgd worden om zelf kaarsen te maken. Dat is een traditie die onze voorgangers hebben ingezet en die zetten wij uiteraard met liefde voort. 

Een prachtige manier om het ambacht onder de aandacht te houden. 

In het najaar beleven we ons eerste evenement in Bourtange, de herfstmarkt. Het kan en dus doen we een beetje ervaring op, met evenementen. Ook in december mag er gelukkig ervaring opgedaan worden met de kerstmarkt. Niet zoals het normaal gaat, maar met maatregelen. Wat betekend dat de markten om 17 uur moeten stoppen. Het is wat het is. Gelukkig weet ik niet wat ik mis, want in vergelijking met de volle glorie van de normale kerstmarkten is het deze editie een slappe hap. Maar beter iets dan niets, denken we dan maar. 

Het jaar eindigt weer in een lockdown, de piek die we hadden gehoopt is een domper geworden. Al hebben we het wel druk gehad, in Assen gingen er verschillende pallets aan bestellingen de deur uit 🎉

Hoewel het zakelijk dus ook in 2022 weer wat onzeker begint. Is het privé een stuk rooskleuriger wanneer de liefde weer in mijn leven komt. Mark is een blijvertje en een geweldige steun en toeverlaat 😍

Ook doet zich voor Bourtange een buitenkans voor: het programma Binnenstebuiten komt naar het atelier om het kaarsenmaken onder de aandacht te brengen. Het is een hele eer en zelfs na jaren zijn er nog mensen die vragen of die opnames bij ons zijn gemaakt ❤️

Dit ondernemersjaar sluiten we af met veel kansen. Veel ballen om in de lucht te houden. Hoe kan het, vraag ik me af, dat alles dat ik wilde, toch niet voelt alsof ik er blij van wordt? Het is teveel, op mijn schouders ligt teveel, terwijl er financieel nauwelijks genoeg op de balans blijft staan. Wat doe ik niet goed? Ergens weet ik het wel, ik doe teveel, wil iedereen pleasen en vergeet mezelf. 

Het volgende ondernemersjaar start ik met een maand vrij, voor het eerst in jaren gun ik mezelf een maand rust. Mijn zoon is klaar met de examens en dus nemen we het er samen van 💖

10 jaar SML 8/10

De reis als ondernemer is er één vol verrassingen geweest, de afgelopen 10 jaar. Ups en downs, zijn me niet vreemd gebleken. En elke keer weer terug naar de kern: Mirthe laten stralen, haar liefde, haar plezier, haar levenslust! Ze is 4 geworden, en dat vierden we in 2014 volop, alsof het de laatste zou zijn 💖 In de kaarsen, de diversiteit, de kleuren, de vormen, Mirthe zit overal in. En ja, ik weet dat ik die liefde overal in stop. Al 11 jaar missen we haar, het gemis slijt niet, het groeit, zoals ook SML is gegroeid. 

1 juni 2022

SML bestaat 7 jaar. Dit keer vier ik dat met een maand vrij. Pauze van de jaren lange zorgen. Pauze om te weer te voelen waar ikzelf blij van wordt. Ik zal keuzes moeten maken en dat drukt zwaar. Ik kan mijn team toch niet in de steek laten? Het team van SML in Assen, dat werkt aan eigen ontwikkeling, zodat ze kunnen terugkeren op de arbeidsmarkt. Als ik de stekker eruit trek, dan worden die kansen kleiner. En als ik de stekker uit de locatie trek, wat moet er dan met de coöperatie? Ik draai in cirkels waarbij ik het gevoel heb aan het kortste eind te trekken. Iets moet er veranderen, maar hoe? En wat? En wat dan?

De maand pauze begin ik meteen door even helemaal weg te zijn. Met Lars een week naar Kopenhagen, de plek waar we kort voor Mirthe’s overlijden nog met haar zijn geweest. Prachtige herinneringen en Lars wilde graag zien wat hij zich nou eigenlijk herinnerde. Hij was 8 en weet nog vlagen van toen. 

Bij thuiskomst is er zijn examenuitslag: geslaagd! 🎉

Na de maand pauze, weet ik één ding weer heel zeker: SML gaat door 💖 de rest komt op losse schroeven te staan. Niet zozeer doordat ik knopen heb doorgehakt, wel door het bericht dat de huur in Assen door de nieuwe eigenaar wordt opgezegd. En wel per 1 oktober. 

De zomerdrukte in Bourtange gaat ook meteen van start, terwijl we voor Assen alternatieve ruimte proberen te vinden. Dat gaat maar moeizaam, en dus houd ik ondertussen rekening met het scenario dat er geen alternatief zal zijn. Wat ik al aan voorraad kwijt kan, wordt naar Bourtange verhuisd. 

Een tijdelijk alternatief wordt gevonden, de periode tot eind van het jaar hebben we de beschikking over een kleine productie ruimte. Bestellingen kunnen we zo door blijven maken. Wel hak ik nu definitief de knoop door: locatie Assen gaat sluiten per 31 december 2022. Het re-integratie project wordt afgerond. Waardoor ik me vanuit één locatie kan gaan focussen op SML. Enerzijds voelt het eerst nog als falen, door de handdoek in de ring te gooien. Anderzijds voelt het als opluchting nu de grote zorgen rondom de locatie Assen niet meer zullen bestaan. Het team snapt het heel goed, hoewel het jammer is, is het geen verrassende beslissing. 

2023 rollen we in, met een nieuwe focus vanuit Bourtange. De hele productie wordt nu dus daar gedaan, maar dan met een compacter team. Het is ook voor het eerste jaar dat we gewoon open kunnen zijn wanneer wij der willen, aangezien er geen corona maatregelen meer zijn. 

Het is even wennen, maar na een paar weken lijkt het nieuwe ritme alweer heel gewoon. We maken meteen van de mogelijkheden gebruik om de winkel en ons magazijn flink aan te pakken. De winkel krijgt nieuwe kasten, het magazijn wordt verbouwd zodat we er meer ruimte overhouden voor opslag. Beetje bij beetje heb ik het gevoel nu echt zelf de touwtjes in handen te hebben. Totaal anders dan het vorig jaar voelde 😍

10 jaar SML 9/10

De roerige reis als ondernemer lijkt in rustiger vaarwater gekomen te zijn. Minder verantwoordelijkheden, meer focus op de kern waar het allemaal om begon: Mirthe mee nemen in mijn leven. 10 juni 2010 werd zij geboren in een oud voormalig kippenboerderijtje in Assen. 

Vandaag als ik dit post, is het 10 juni. Ze zou 15 jaar zijn geworden. Geen dag gaat er voorbij dat ik niet aan haar denk. Al probeer ik te voorkomen, om een voorstelling te maken van ‘hoe zou het zijn als…’ Niks in mijn leven na haar dood is hetzelfde gebleven, op 1 facet na: ik ben moeder gebleven van 2 prachtige kinderen 🥰

Huis, relatie, werk, alles werd anders. Ook ik veranderde, bewust, mijn instelling ten opzichte van het leven. Ik ben gaan leren voor mezelf te kiezen, te doen waar ik mij goed bij voel, op de manier die bij mij past. Dat is niet altijd de makkelijkste manier. Het is wel mijn manier. 

1 juni 2024 

SML bestaat 9 jaar. Het is gezellig druk in Bourtange, het jaarlijkse evenement De Slag Om Bourtange, vindt plaats. De vesting is gevuld met kampementen van peltons, die vanuit heel Europa naar Bourtange zijn gekomen om de 80 jarige oorlog na te spelen. Het is een prachtig evenement met een unieke sfeer. Ook kenmerkt dit soort evenementen het unieke karakter van ondernemen in Bourtange. Het is genieten met volle teugen. Ik besef me hoe bevoorrecht ik ben dat deze plek mijn onderneming huisvest 💖

Alleen ben ik er dit jaar zelf helemaal niet bij. Samen met Mark rij ik 1100 km om een week in de Alpen door te brengen. Later deze week vindt de Alp d’HuZes plaats en daar doen wij dit jaar aan mee. Voor Mirthe, voor mijn schoonmoeder, voor de oma en opa van mijn kinderen en voor zoveel anderen 💖

Het is bijna 10 jaar geleden dat Mirthe overleed. 10 jaar en dat heeft mijn wereld op de kop gezet. De alp d’Huzes lopen is een mooi eerbetoon. 

Het geeft ook kans om terug te kijken, op de jaren die zijn geweest. Hoeveel ik heb geleerd sinds we de kaarsenmakerij en winkel in Bourtange hebben overgenomen. We weten inmiddels aardig hoe we de productie handig kunnen plannen, zonder dat het botst met de winkel. Hoe we in kunnen spelen op thema’s en de seizoenen. Hoe we workshops het beste kunnen inplannen en dit kunnen combineren met het rooster. Wat praktisch is. Wat de evenementen van ons vragen als team en de voorbereidingen die we ervoor moeten treffen. 

En niet te vergeten, ons Duits is naar ongekende hoogte gestegen (stel je er niet te veel van voor, hoor, in mijn geval is er nog altijd ruimte voor verbetering 😁)

Had mij verteld, dat SML me dit allemaal zou leren, dan was ik 10 jaar geleden gillend gek geworden. En toch, is het fantastisch om mee te maken. Ik heb mezelf opnieuw moeten uitvinden, en ik geloof dat ik een prima versie van mezelf neerzet💖

Dit alles is mede mogelijk gemaakt door de inzet van zoveel lieve mensen, die mij steunden, aanmoedigden, meewerkten op het atelier, mee hielpen klussen, verhuizen, sjouwen. Die allemaal in mij bleven geloven, zelfs als ik de handdoek alweer in de ring wilde gooien. Pff wat heb ik dat vaak willen doen! Maar nog vaker heb ik de schouders eronder kunnen zetten 💖 laten we de wereld een beetje mooier blijven maken en elkaar blijven aanmoedigen om het mooie in het leven te delen ❤️

SML 10 jaar 🎉 10/10

Vandaag het laatste deel van de vogelvlucht van mijn reis als ondernemer 💖 

Het 10 jarig bestaan is goed gevierd in ons team. Een verrassing waarbij ik mega verrast werd, omdat ik alle ‘toevalligheden’ niet aan elkaar had gelinkt 😅 zo was de verrassing echt een Surpriseparty. Met ons team en mijn gezin mochten we genieten van een heerlijke high tea en een hele mooie speech van vriendin en collega Colinda. 

Mooie herinneringen om mee te nemen op de reis die verder gaat. 

Hoe? Wat? Zijn er nieuwe plannen? Dromen? Ontwikkelingen? 

De droom is om verder te gaan met de reis, rustig kabbelend op de manier waarop we nu als team fijn bezig zijn. 

De plannen zijn vooral nog veel mensen te mogen inspireren met het prachtige ambacht van het kaarsen maken. We zijn uniek en dat is iets dat we heel graag voort zetten  💖

Dat zijn de dromen en plannen, maar… als geen ander weet ik dat dromen en plannen aan verandering onderhevig zijn. Beïnvloed door het leven, dat wendingen neemt die we liever anders hadden gezien of waarvan we soms verbaasd zijn over het effect. De wendingen in mijn leven, hebben mij gemaakt tot wie ik vandaag de dag ben. Ik ben trots op deze versie, en ja, dat kan gewoon bestaan naast het gemis van een prachtige dochter die deze week 15 jaar zou zijn geworden. Het is niet de keuze wat er gebeurt in je leven, het is de keuze hoe je omgaat met de gebeurtenissen. Juist doordat Mirthe ziek werd en overleed, ben ik gaan leven met de overtuiging dat je soms dingen doet, die een risico zijn. Maar liever een risico nemen, dan spijt hebben van iets dat ik niet heb durven doen. ‘Is het voor mij bestemd, dan zal het zo zijn.’ 

Zo reis ik verder. Dank aan allen die deze reis hebben meegereisd. Ik hoop dat als je dit leest en je je aangesproken voelt, je zelf ook trots bent op je aandeel. Ik noem geen namen, daar sommigen liever anoniem blijven, maar ook omdat ik niemand zou willen vergeten te noemen. Jullie reisgenoten, tientallen, misschien wel honderden reisgenoten, zijn mij zo dierbaar. Weet dat je voor mij het verschil hebt gemaakt, om door te gaan. En belangrijker nog: het gaf mee het vertrouwen om te mogen zijn, wie ik ben 💖

Wordt vervolgd 🎉💖🥰

Een ‘mijlpaal’

 Ik hoor het mezelf zeggen: de laatste jaarwisseling met een minderjarige in huis. 

Iets later bedenk ik mij wederom dat dit 4 jaar eerder is dan ik dacht, toen jij geboren werd. Niet bewust natuurlijk. Er zijn zoveel dingen die zo vanzelfsprekend leken, dat ik daar verder niet over nadacht. En ik niet alleen, niemand dacht erover na. Jij kwam in ons leven en zou blijven, punt. 

Inmiddels is het wel bijna normaal dat Lars de jongste in huis is. Ook al is hij 4 jaar ouder dan jij. Bijna, want het is niet helemaal normaal. Hij blijft de eerst geborene, jij de tweede en de jongste. 

2023-2024 is in de huidige realiteit het laatste jaar met een minderjarige in huis. We maken er wat moois van. Altijd. Daar oefenen we ons steeds meer in, dag in dag uit, jaar in jaar uit. Proost lieve Mirthe, steek maar een pijltje voor ons af 💖

Ineens

 Het gevoel is er ineens weer. Het onmiskenbare verdriet, het oncontroleerbare gemis, naast het nieuwe geluk van liefde. 

Het verdriet is een deel van mijn identiteit geworden, dat het tegenwoordig vaak sluimerend aanwezig is. Als een toevoeging, een upgrade, die je nou eenmaal cadeau krijgt van het leven. Je gaat van mensen houden en je gaat mensen verliezen, of in liefde loslaten. Het is part of life. En in mijn geval was het jij die ik liefdevol losliet, Mirthe. In die liefde zijn we immers voor altijd verbonden, dus echt los laten zal het nooit zijn. Liefde is immers niet verbonden aan tijd en ruimte en wel of niet samenzijn? Liefde knip je niet door en liefde deel je niet in tweeën of drieën of vieren, naar gelang het aantal kinderen dat je krijgt. Nee liefde vermenigvuldigd zich ontelbare keren en weet buitensporige proporties aan te nemen. Zo buitensporig dat je soms denkt dat je hart ervan kan knappen! En hoe vaak heb ik dat gevoel mogen ervaren, elke keer als ik naar je keek, gevangen werd door je lach of je ontelbare knuffels. Elke keer dacht ik dat mijn hart niet meer liefde bergen kon en toch bleek er altijd meer bij te kunnen. Alsof mijn hart een iniminie oneindig universum is, hoe verder je kijkt, hoe meer je ontdekt. Zo is het ook met de liefde. Er komt geen einde aan. 

De liefde uit zich op evenredig ontelbare manier. In knuffels, kusjes, liefkozende woorden, in cadeautje, tekeningen, beloftes en afspraken. Maar liefde uit zich ook in streng toespreken, grenzen stellen, discussies en ruzies. In stralende gezichten wanneer je het over die liefde hebt, lovende woorden, gemis wanneer je niet samen bent. En tranen, vele tranen, soms denk ik dat ze op zijn, dat ik alle tranen heb gelaten om jou gemis. Maar ook die tranen kennen einde aan hun stroom. Zo ineens zijn ze er weer en kan ik me even niet voorstellen dat ze even op leken te zijn. 

We leven nog altijd samen. Op verschillende dimensies, ik voel je nog altijd in mijn doen en laten. En lieve schat, ik had geen moment willen missen van ons samenzijn. Weten dat je er nog altijd bent. Dat we elkaar nog altijd kunnen verstaan, is een enorme troost. 

Het is vandaag 9 jaar geleden dat we die laatste mri lieten maken. De mri die ons vertelde wat we al langer aan jou konden zien: het leven had zijn kwaliteit verloren. Het enige dat ons restte was nog een paar dagen fysiek samen. Nog een paar mooie herinneringen maken, voor je jouw verziekte, verkankerde lijfje los kon gaan laten. Wat gunde ik je die rust en wat heb je mij een cadeau gegeven, een ultieme verrijking van mijn leven. Dank lieve schat 💞 

8 jaar verder Mirthe

 8 jaar klinkt al zo lang en toch is het als de dag van gister dat we handen in handen over de gang liepen van het UMCG. Of dat ik je op mijn armen tilde zodat je naar boven kon, naar je prinsessenbedje. 

Het is allemaal zo betrekkelijk die tijd. Je bent nog altijd onderdeel van mijn leven, nog altijd verweven in mijn hier en nu. In onze liefde voor elkaar voelen we elkaar. De vlinders die jij stuurt zijn er tallozen geweest inmiddels. De regenbogen idem dito. De 'toevalligheden' zijn niet te tellen. 

En het is zo bijzonder Mirthe, hoe het leven gaat. De afgelopen dagen krijg ik berichtjes van verschillende lieve, fantastische, krachtige vrouwen. Los van elkaar vertellen ze mij dat ze bewondering hebben voor mij, voor onze band en voor hoe jij mee leeft in mijn leven. De ene vanuit Frankrijk, de ander na een ontmoeting in de supermarkt, de ander na terugkomst uit Frankrijk en ze hebben allen één ding gemeen: ze kwamen door jou in mijn leven. Dat kan geen toeval zijn, dat juist zij los van elkaar, hetzelfde moment kiezen om mij zo'n hart mooie boodschap te geven.

Lieve Mirthe, ik houd van je, tot de maan en ver daar voorbij. Het leven gaat door en daar ben ik diep dankbaar voor. Met je broer gaat het ongelooflijk goed. Nieuwe opleiding, nieuwe weg, waar hij zich thuis lijkt te voelen. En dan ook nog een bijbaantje, waardoor hij een werkende man is.  Ik kan niet anders zeggen dan dat ik zo enorm trots op hem ben!

Het bedrijf gaat gelukkig, ondanks alles, ook gestaag verder. De verhuizing heeft er wel ingehakt. Gelukkig een tijdelijk onderkomen voor SML in Assen kunnen vinden, maar oh wat was het verhuizen dit keer pittig. De zoektocht is nog gaande naar 'hoe nu verder.' De huurprijzen zijn flink en ik ben voorzichtig. De tijd zal het leren en ik weet zeker dat jij daarin ook wel een rol spelen zal. Ik kijk uit naar je snode plannetjes, voor je kaarsenmakerij. Alleen het idee al dat jij iets in petto hebt, maakt me vrolijk. Ik laat me verrassen.

En natuurlijk hoef ik je niet te vertellen, dat ik me gelukkig voel met de grootste lieverd die ik me maar kan wensen. Nee, want dat was je laatste actie. We hadden net een onderonsje gehad, over wel of niet verder gaan met daten na verschillende teleurstellingen. En ik besloot te vertellen hoe ik het graag zou willen, ik en mijn liefde. Nog diezelfde avond hadden Mark en ik een match en sindsdien is het allemaal zo anders. Zo veel lichter, mooier, vrolijker, rijker, liefdevoller en zo kan ik nog wel even doorgaan. 

Lieve Mirthe, even tussen jou en mij. Ik droom mijn dromen voluit en ik weet dat jij ze als geen ander kent. Een mooie plek, met groen, met rust, met inspiratie, met creativiteit, met warme mensen, met liefde gecreëerd, je weet wat ik bedoel, wat ik voor me zie, laat het maar gebeuren. Ik ben er klaar voor.

Jij en ik gaan iets bijzonders doen, dat werd me ooit voorspeld toen ik jou op de arm had. En ik kon niet anders dan beamen dat ik meende dat de voorspeller daar gelijk in had. Let's make magic

De tijd tikt weg (deel 2)

 De tijd is een vreemd fenomeen. Ergens heb ik nog de hoop dat de tijd op den duur, rust brengt. Dat er een moment komt, een kantelpunt, waarop ik ineens besef dat dit het dan is. Dat is niet zo. Wat de tijd wel geeft js golven. Hoge golven, kabbelende golven, maar altijd beweging in het gevoel. De hoge golven kunnen me soms overspoelen. Onverwachts laten ze me kopje onder gaan. Overvallen ze mij, op momenten dat ik de storm niet zag aankomen.

En soms zijn het juist die hoge golven die me de spanning opleveren die me scherp stelt. Dan zie ik de storm al komen. Bereid jj me voor en is het meer dan kicken dat ik de golven heb kunnen gebruiken om hoog te gaan. 

En soms is het juist het kabbelende water dat de grootste onrust brengt. Brengt dat de spanning met zich mee, van de golven die me onverwacht kunnen overspoelen. De stilte voor de storm.

Er is immers geen tijdstip waarop een storm arriveert. Geen vast ritme. Soms komen ze vlak achter elkaar en soms tijden lang niet. Zo lang is het rustig dat het soms lijkt alsof alle stormen op zijn. En dat je gaat denken dat de skills die je had ontwikkelt om de stormen te doorstaan, overbodig zijn. 

Maar stormen zijn nooit op. De tijd geeft altijd weer ruimte aan nieuwe stormen. En soms voelt zelfs het kleinste zuchtje wind, als de grootste orkaan die er is, omdat het kleine zuchtje wind, je herinnert aan de grootste storm die je hebt doorstaan. 

Dat is hoe het de afgelopen jaren is geweest. Storm na storm, hoge golven en kleine golven die voelden als hoge golven. 

En in al die stormen en hoge of kleine golven, heb ik me staande gehouden. Dat zou me vertrouwen moeten geven dat ik  wel tegen een stootje kan. Maar ik wil niet meer incasseren, geen stootjes meer krijgen. 

Wanneer ik me zo voel, dan wil ik vooral zijn met jou. Dan zoek ik je, in alles. En in alles dat ik vind, is het altijd  de liefde waar ik je weer vind. In liefde zijn we voor al-tijd verbonden. Weet ik me gesteund en gekoesterd. In liefde is alles precies zoals het moet zijn, ben ik precies zoals ik mag zijn, met alle (im)perfecties. Niets liever doe ik, dan die liefde levend te houden. Brandend, zodat het mijn baken kan zijn in de tijd die voor mij ligt. Want tijd is er en wat de tijd ons verder brengt is een raadsel. Wel weet ik waar ik mijn tijd mee wil vullen: liefde 💓 

De tijd tikt weg

Het is augustus 2021, ik heb vakantie. En eigenlijk gaat alles eens goed, meisje. Je broer is inmiddels langer dan ik. Volgende week wordt hij 15, 15! Kan je het geloven? Een echte vent al. In alles is dat te merken. Hij kan nu zelf wel de weg naar jou vinden, ongeacht vanaf welke kant we langskomen. Iets waar hij eerder nooit mee bezig was, maar nu ruimte voor heeft. 

Komend jaar doet hij examen. Met hakken over de sloot, dat wel, maar mooi wel dat hij het geflikt heeft. Nog een jaartje en dan heeft hij dit diploma mooi op zak. Al weet hij nog niet heel goed wat hij daarna wil doen. Iets als kok, lijkt hem leuk. We gaan het zien. 

En ik, ik heb het vreselijk druk gehad de afgelopen maanden. Te druk. Dat voel ik nu wel, nu er even helemaal niets hoeft. Alle stress van de afgelopen maanden komt eruit. Alle zorgen en onzekerheden en verantwoordelijkheden. Ze vormen vannacht spoken die me wakker houden. Gek is het. Om jou kon ik ook wakker liggen. Piekerde ik me suf welk wondermiddel ik over het hoofd zag, om jou te kunnen genezen. Als ik ooit heb geleerd dat het leven niet maakbaar is, is het wel toen, met jou. Anders had ik het wel even gefixt natuurlijk. 

En nu? Nu maak ik me toch weer zorgen of ik het allemaal wel goed doe. Ik als moeder van een fantastische puber, als leidinggevende, als werkgever, als vriendin van… 

Nieuwe ontwikkelingen en nieuwe rollen met nieuwe mensen in mijn leven. Met mijn gevoel als navigatie, want dat is nog zoiets dat ik heb geleerd van toen: mijn gevoel klopt altijd. Niet dat ik het altijd begrijp of direct kan toelaten. O nee, want toen klopte het gevoel wel, maar het voorspelde tevens de grootste en minst favoriete gebeurtenis: jij zou geen baat hebben bij de behandeling.

Dus ook nu gaat het gevoel gepaard ker zorgen. Met spookbeelden. Want het kan toch niet zomaar allemaal goed gaan? Er zal toch een addertje onder het gras zitten? En ik zoek, maar ik zie muggen, die olifanten worden en dat kan alleen in de paniek scenario’s van het overdenkende brein. 

Hoe zet ik dat uit? Ik heb immers het ergste al meegemaakt? Hoe blijf ik bij mijn kern, tussen de muggen en olifanten in mijn brein? Ik kan alleen maar tegen mezelf zeggen, wat ik ook tegen jou en je broer heb gezegd: doe wat je kan, wat goed voelt en waar je trots op kan zijn. 

De tijd tikt toch wel weg. Liever terwijl het gezellig en leuk is en ontspannen en goed. Dan komt de rest vanzelf op de pootjes terecht. 

Zie je het?

 Ach, lieve Mirthe, soms zou ik willen dat je naast me zou staan. Dat ik je jn de ogen zou kunnen kijken en zou zien hoe je staat te stralen om wat er allemaal gebeurt. En tegelijk weet ik ook wel, dat je er dikke lol in hebt. In wat er allemaal gebeurt, want natuurlijk sta je naast mij. Voel ik soms je hand in de mijne. En voel ik hoe je zorgt dat mijn wensen en diepe verlangens vervult worden. Ik weet dat jij het bent. Ik hoef het maar te denken of jij regelt het. Precies dat wat het beste bij mij past. En jeetje nee, niet alles durf ik meteen in vertrouwen toe te staan. Ik vind zoveel dingen spannend en wel wat eng. Maar ja, dat is nou eenmaal hoe ik reageer op dingen die nieuw zijn. Of ervaringen die nieuw zijn. En Mirthe, soms, soms raak ik zo verstrikt in de verwarring, dat ik soms even naast jou op je wolkje zou willen zitten en met je mee zou willen kijken, naar wat jij ziet. Naar wat jij voelt. Vanaf dat wolkje dat gevuld is met alleen maar liefde en vrij is van oordeel, puur en oprecht. Hoe kijk je dan naar mij en mijn twijfels? Naar mijn ‘vind ik niet goed genoegs’ en mijn ‘dat had wel beter gekunds’ 

En dan hoor ik je aanmoediging: mama, je bent zo mooi en je maakt de wereld zoveel mooier! Geniet ervan mama, je bent nog maar net begonnen en je gaat zo goed mama! Ik doe mee hoor, ik doe mee en strooi nog meer mooie ervaringen! Kom op mama, we gaan los hoor! Samen doen we dit en ik zal altijd bij je zijn! Altijd en overal! Jij bepaalt het tempo en ik doe met je mee. Dat heb je nu toch wel gezien? Je ziet wel wat ik doe, mama, net als dat ik jou kan zien, mama. Ik voel je. Ik weet je. En wanneer jij weet, maak ik het waar. Zo hebben we het altijd gedaan. Altijd, al voor ik Mirthe was en voor jij mama was. Lieve liefste mama, als jij zou zien wat ik kan zien, dan zou je weten dat je niet ‘door de mand kan vallen’ er is geen andere versie van jou dan die je nu bent, mama. Liedeke, mooi mens. Het maakt niet hoe je genoemd wordt of naar welke titel je luistert, je bent prachtig en ik ben zo dolgelukkig dat wij nog altijd samen zijn. Dus mama, mijn mama, zullen we nog een stapje verder gaan in vertrouwen? Jij daar en ik hier? Hou je goed vast! Ik vang je en ik stuur je waar jij gaan wil!🤩😍

Whoehoe! Kom maar op SuperMirthe, ik doe met je mee 🤩😍

Toen

Steeds minder vaak, denk ik aan toen. Aan de tijd dat jij er was en dat ik leerde te leven met het moment. Alleen het moment gaf me zekerheid. Zekerheid dat er een kans was, en zekerheid dat ik niet wist wat het volgende moment zou brengen. Ik leerde los te laten dat ik alleen met jouw fysiek levende versie kon leven. Ik leerde te accepteren dat het leven niet bedoeld is om oneindigheid in fysieke vorm te behouden. Zeker niet wanneer fysiek alles tegen zit.
En hoewel ik dat dan en toen leerde, heeft het nog jaren geduurd voor ik het werkelijk leerde begrijpen. Werkelijk, want wanneer de maatschappij weer eisen aan je stelt is het moeilijk om vast te houden aan je eigen waarden. De waarden die ik ontdekte jn de betrekkelijke rust van jouw ziekteproces. Gek genoeg heeft jouw ziekteproces mij heling gegeven. Het heeft mij bodem gegeven voor het leven dat ik wel wil leiden, zonder al te veel te lijden onder voorwaarden en aannames die niet passen bij mijn binnenwereld. Elke keer weer is het toetsen bij mijzelf wat past en wat de voorwaardes van de buitenwereld doen met mijn binnenwereld.
Van het proces waar jij me doorheen leidde, dat intuïtief ging, om te overleven in de hoge mate van stress die er ook was, leer ik met de tijd erna om bewuster te worden van hetgeen ik toen leerde. Kleine stapjes zette ik in eerste instantie om mijn wankele pas weer steviger te kunnen maken. Mijn binnenwereld stond op zijn kop en dan is het moeilijk om je weg te vinden in de buitenwereld. Gaandeweg vond ik stukken van mezelf terug die ik dacht weggegooid te hebben. Opgegeven omdat ik niet dacht ooit te kunnen doen wat ik ooit had gedacht te doen.
Nee, ipv inspireren, een baken zijn, achtte ik mijn beste positie in de coulissen, onzichtbaar voor het publiek. Hoe anders is het nu. Owning up van de nieuwe ik, maak ik er een mooie show van. De show van mijn leven en neem ik mensen mee in mijn proces. Hoe anders is het gelopen, dan de ik die ik was, toen jij in mijn leven verscheen. En ik weet dat je trots bent. Ik weet dat we verbonden zijn, wat er ook gebeurt!
Nog altijd ben je in mijn gedachten en soms voel ik weer hoe het was. Dat zal nooit minder worden. Maar het wordt anders, waardoor het mij minder in beslag neemt. De herbeleving en het verdiet dat ik toen heb ervaren, is anders aanwezig. Anders en daardoor voelt het alsof ik er minder mee bezig ben. Wat prima is. We blijven immers verbonden, dan en later en nu en altijd. Omdat er liefde is.

Een cadeautje zonder strikje

Een cadeautje zonder strikje, geen doosje waar het in past, geen lijstje waar ik het op zou hebben gezet. Toch kreeg ik het en wist ik dat het wel een onbetaalbaar cadeau is.
Op een dag als vandaag, is het begrip Leven, zo intens aanwezig in mijn vezels. Het is Mirthe’s verjaardag en dat is geen verjaardag meer die vanzelfsprekend gevierd wordt. De zee biedt mij hou vast op deze dag. Haar raken en door haar gekust te worden is een groot cadeau dat ik mezelf deze dag gun.
En dat kon ook dit jaar weer met haar grote broer in mijn kielzog. Niet geheel van harte, want het was een beetje last minute dat ik besloot dat het wel kon en wel fijn zou zijn. Al zouden we dan op de vooravond van deze dag op het strand staan. Een beetje twijfel wel, want de vermoeidheid was duidelijk voelbaar toen we ons eenmaal hadden gemeld bij het pension waar we een kamer hadden geboekt. Gelukkig was het prachtig weer en wilden de benen nog wel mee bewegen.
Ergens halverwege spoorde ik grote broer aan om een beetje door te lopen, anders zou het alleen maar langer duren voor we terug zouden zijn. En hij wilde nog wel even beeldscherm tijd gebruiken... Dat was de juiste boodschap. Bij aankomst op het strand nam hij plaats op een droog stukje strand en liep ik door naar de zee die zich ver had terug getrokken, het was eb.

Ik waadde door de eerst stroom, naar de laatste zandbank en bereikte het doel, de zee.
Schoenen waren inmiddels uit, onderbenen niet meer bedekt dus de zee kon mijn voeten weer vrij omhullen. En dat deed ze, eerste aanraking zonder twijfel. De volgende al wat aarzelender, om zich vervolgens helemaal terug te trekken. Ik volgde haar beweging en nam nog een stap vooruit. Weer was er de volledige overgave bij de eerste golf om vervolgens weer over te gaan op de aarzeling en de volledige afwezigheid van contact.
Ik liep terug het strand op. Zelf ook aarzelend of dit genoeg was. Het was niet bevredigend geweest. Ik besloot haar nog eens op te zoeken, nog eens contact te maken. Weer de aarzeling. Ik draaide om naar het strand pakte mijn schoenen op. De kale vlakte vroeg om betekenis. Een schelp diende zich aan als teken materiaal. Mirthe’s naam in het zand 4 ever. Mooi. Een paar foto’s en weer de zee die me riep. Weer zocht ik het contact op. Weer de aanraking de verzoening. Ze omhelsde mijn voeten zonder aarzeling. Ik wachtte op de aarzelende twee ontmoeting, maar nu gaf ze zich volledig. En nog eens en nog eens. Ze had het tij gekeerd en kwam mij tegemoet!
Ineens snapte ik mijn eigen aarzeling om te vertrekken. Ik wilde niets liever dan de overgave en kreeg dat grote cadeau van het keren van het tij! Dankbaar groet ik haar, zeg haar vaarwel voor nu. Een andere keer laat ik me dragen, helemaal, door haar golven en deinen we samen synchroon op haar ritme. Zij begrijpt mij, zij weet wat ik wens, zij geeft mij wat ik nodig heb.
Laat het tij maar keren 💝💞

3 jaar

Er zijn weer herinneringen, Mirthe. Herinneringen die me terug in de tijd trekken. Maar weet je? Het zijn nog jonge herinneringen. Van na jou. Van het leven dat ik na jou, maar zo nadrukkelijk dóór jou, ben gaan opbouwen. Jouw kaarsenatelier. Het gaat verder, het groeit, het wordt een nieuwe fase.
We gaan verhuizen naar een grotere ruimte. Een ruimte waar we wat bewegingsruimte hebben en ruimte om wat meer voorraad kwijt te kunnen.
Ik kan haast niet wachten! En dat doe ik dan ook niet. Nee de eerste dozen staan al klaar. De eerste stellingen heb ik al uit elkaar gehaald. Terwijl ik plank voor plank de stelling uit elkaar haal, denk ik terug aan 3 jaar geleden. Toen had ik het net opgebouwd. Ik weet nog hoe ik me voelde. Hoe trots ik was dat ik het zelf allemaal had uitgedacht hoe ik het wilde hebben en hoe ik het voor elkaar kreeg om de stellingen in elkaar te zetten. En hoe blij ik ook was toen ik deze stellingen kreeg van de verhuurder. Een cadeautje!
Nu zorg ik ervoor dat we alles goed labelen en markeren, zodat het opbouwen makkelijker gaat dan toen. Stapje voor stapje en zorgvuldig. Daar kunnen we dan mooi plezier van hebben.
Mirthe, het is niet te filmen. Niet voor te stellen, hoeveel er gebeurt en hoe anders het leven is, zonder jou. Hoewel je er nog heel erg wel bent!
3 jaar. Het lijkt allemaal niet zo lang. Toch liggen daar weer heel veel herinneringen. Veel bloed, zweet en tranen. Wat heb ik vaak gedacht dat ik het niet kon. Wat heb ik mezelf vaak onzichtbaar gevoeld. Wat wilde ik vaak de handdoek in de ring gooien. En wat ben ik nu euforisch om de stappen die we nu kunnen zetten en de fantastische mensen die we om ons heen hebben staan! Het geeft me vleugels, Mirthe.
We genieten en we groeien. Ik had nooit gedacht dat ik me ooit weer on-top-of-the-world kon voelen!   Lieve Mirthe, ik dacht altijd dat ik wat wilde bewijzen. Dat ik anderen iets wilde laten zien. Maar eigenlijk ben ik zelf versteld van de route die we hebben gelopen, van het resultaat van de geleverde inspanningen. Mooi, prachtig, stralend!
Ga je mee, meis? Dan vervolgen we onze reis nog even wat verder, ik heb er zin in. Zin om te laten zien dat het kan, jij en ik, samenwerken om het mooiste mogelijk te maken: liefde over alle grenzen heen.

Lief meisje, lieve Mirthe,
Het is 7 jaar geleden. 7 jaar dat er een onzichtbaar drama in jou ontstond. Onmerkbaar was er iets aanwezig waarvan we nog geen flauw benul hadden. En het voelt zo gek, dat we dit echt samen hebben meegemaakt. Samen. Alleen is één van ons niet meer hier om het na te vertellen. Ik zal nooit weten hoe jij die tijd hebt ervaren. Ik zal nooit van je horen wat we anders hadden kunnen doen om jou beter te beschermen. Beschermen voor al het drama dat zou volgen. Hoe ik beter had kunnen inspringen op de trauma’s die onder onze neus ontstonden. Ik stond erbij en ik keek er naar. Achteraf troostte ik je, keer op keer. En elke keer snakte ke weer naar die troost. Elke keer weer drukte je jezelf tegen me aan, nasnikkend over wat er even daarvoor was gebeurt. Een vingerprik, een bloeddruk meten, een vreemde die in je ogen wilde kijken met een lampje. Of erger een prik in je omaya drain, om de hersendruk te meten of om je medicijnen te geven om dat onzichtbare monster een kopje kleiner te maken. Voor die prik werd je standaard in de houdgreep gehouden. Eerst door de verpleegkundigen, daarna door mij. Na 10 weken kon je weer een beetje praten en toen kon je eindelijk vertellen dat je wilde dat ik je vasthield. Ik... en ik dacht dat het beter was als een ander die vervelende handeling deed. Jij dacht er anders over en zodoende was ik degene die in het vervolg je zou helpen om je hoofdje stil te houden terwijl die rot prik werd gegeven. We leerden er een routine van te maken, waarbij je mij mocht knijpen, of gekke bekken mocht trekken, je tong uit steken of iets anders ondeugends. Alles om ervoor te zorgen dat jij afgeleid werd. Op een gegeven moment was je er zo aan gewend dat je na twee tranen al weer klaar was met huilen. Snel weer verder met spelen. Kind, wat heb jij mij veel geleerd! Over de waarde van het moment. Van nu, en van alles wat je kan bereiken als je maar in het nu blijft. Het lijkt een grote tegenstelling, maar jij kon dat en jij bereikte er enorm veel mee!
En weet je Mirthe? Wat wij toen beleefden, doet de hele wereld nu aan mee. We leven in een bizarre situatie die groten gevolgen heeft voor de normale routine van zovelen. Maar dat hebben we al ervaren. En dat hebben we overleefd. We hebben ons erboven op gewerkt. Toen en nu lukt het weer. We gaan door met onze dingen op een iets andere manier. Net als toen. Alleen toen had ik jou om voor te zorgen. Toen was er werkelijk zorg nodig voor iemand van wie ik niet wilde scheiden. Van jou. Nu is er de herbeleving van toen. Nu is er de herkenning met toen. En de wetenschap dat we hier wel doorheen zullen komen.
Lieve Mirthe, het was 7 jaar geleden. Een heel andere tijd. Ik probeer me soms even voor te stellen hoe het zou zijn als je nu hier was. Maar ik weet het niet. Jij zou zoveel meer kunnen en ik heb zoveel dingen anders gedaan, omdat jij er niet meer fysiek bent. Ik kan het zelden samen voegen in het nu. Bijna 10 zou je zijn. Een hele dame zou je zijn. Wat zouden onze favo activiteiten zijn? Wat zou jou hobby zijn? Je sport? Wie zouden je vriendjes/ vriendinnetjes zijn? Ik heb geen idee, lieve Mirthe, ik heb geen idee wat jouw leeftijdsgenoten doen, of hoe jij je zou hebben ontwikkeld. Geen idee...
Maar in het nu Mirthe, het nu dat jij me leerde, praten we nog geregeld en ik roep je hulp vaak genoeg in. Ik ben super trots op je en weet je? Er zijn periodes dat ik vergeet om ook te genieten van de weg die we samen afleggen. Want ook nu zijn we nog steeds samen. Altijd ben jij er, altijd. En ik geniet met volle teugen van al hetgeen er nu gebeurt. Want weet je Mirthe? Er gebeurt heel veel. Er zijn mooie dingen aan het groeien op de grond die de afgelopen jaren is voorbereid. Het klopt allemaal Mirthe, ik ben precies waar ik behoor te zijn. Love you, to the moon en ver daar voorbij 💞

Zoveel

Zoveel
Zoveel te zeggen
Zoveel
Zoveel woorden
Zoveel
Zoveel gedachtes
Zoveel
Zoveel liefde
Zoveel

Zingend
Overal
Vliegend
Ergens
Eventjes
Lachend

Langzaam
Extra
Evenwichtig
Vertrouwen
Open
Zomerzotheid

Zo-veel
Zo-veel weet ik
Dat zo-veel weinig inhoudt

Breaking the balance

De balans, is in het dagelijkse leven al kiele koele. Vooral door de grote overtuiging dat ik niet alles kan. Of goed kan, of zo goed als ik eigenlijk zou willen. Een soort van perfectionist, en dan gericht op heel veel fronten. Want ik ben ook op veel fronten bezig en heb ook nog eens verschillende rollen: moeder, zelfstandig ondernemer, dochter, coach, vriendin, sparring partner, lotgenoot, zus, hulpverlener. Ik ben veel. En tegelijk doe ik dus veel, voor mijn gevoel ‘niet helemaal’ maar een beetje erbij. Dan vertel ik mezelf dat het nou eenmaal zo is, alles zijn en net niet alles helemaal. Mijn maatstaf bijstellen is het harde werken. En het helpt om te reflecteren naar anderen, om te spiegelen of het wel klopt wat ik in mijn binnenwereld ervaar als ‘niet-helemaal’. Vaak zorgt dit voor een verademing, ik ben en dat is voor de ander vaak al voldoende. Vol-doende ipv niet-helemaal
Ik heb een rugzak. Vol met ervaringen. Vol met leven dat me overkomen is. Vol met leven waarin ik beslissingen heb gemaakt. Vol met ervaringen waar ik trots op ben. Vol met een heleboel waar ik wisselende emoties bij heb. Mijn rugzak, met mijn tools, die ik graag gebruik, om verder te komen en om mijn leven gemakkelijker te maken, want daar heb je tools voor.
Zo ben ik nu niet in paniek om de maatregelen zodat het Corona beheerst gespreid wordt. Nee, ik ben voorzichtig, maar niet in paniek. Ik functioneer. Precies zoals ik bleef functioneren toen de grond onder mijn voeten werd weggeslagen, toen Mirthe overleed. Ik bleef verwonderd over het feit dat mijn lichaam nog steeds een kloppend hart had en mijn longen zich nog steeds vol zogen met lucht. Ik leefde en ik functioneerde. Klein, dat wel. Veel kon ik niet of niet tegelijk met de andere taken. De taak moeder was meer dan genoeg. Ik kon toen geen alleenstaande moeder zijn, of werknemer of coach. Nee, ik kon moeder zijn en daarmee was de maat vol. Maar dat deed ik wel en achteraf kan ik wel zeggen dat ik dat toen heel goed deed.
Inmiddels zijn mijn rollen uitgebouwd, toegenomen en rekt het steeds meer op, in omvang en in verantwoordelijkheid. Elke keer als ik denk uit balans te vallen, dan neem ik een pas op de plaats of spiegelt iemand mij dat ik het echt wel goed doe, ook al is het niet perfect. Vol-doende.
En zo meander ik door het leven, elke keer op het randje van mijn mogelijkheden. Elke keer weer. En altijd in de volledige kennis van mijn kwetsbaarheid. Vrouw, alleenstaande moeder, zelfstandig ondernemer. Zonder mijzelf als mijn eigen vangnet, gaat er veel anders dan ik zou willen. Dus zorg ik dat ik op de been blijf, dat ik de boel draaiende houd. Want wie neemt het over, als ik even niet aanwezig ben? Gelukkig is er dan een fijn team bij SML waar ik op kan vertrouwen. Is er een fijn netwerk van medeondernemers binnen de coöperatie. Zijn er vrienden en familie die kunnen bijspringen voor hand en spandiensten. Er is altijd iemand waar ik op kan terugvallen. Altijd.
Of? Corona is breaking the balance. Wat als het niet kan? Wat als niemand de deur uit mag? Wat als de toegang tot hulp ineens een stuk ingewikkelder wordt? Wat als ik een paar dagen niet functioneer, wat dan? En dan vooral mijn rol als moeder, hoe dan? In deze coronatijd is ineens alles nog kwetsbaarder en dat besef ik me ineens dubbel zo hard. Want wat als ik boodschappen nodig heb of erger: wat als ik verzorging nodig heb? Wat dan?
Allemaal vragen waar ik geen scenario’s voor wil bedenken, maar ook weet dat ze niet ondenkbaar zijn. Dat weet ik al heel lang. Die kwetsbaarheid van het leven hebben we al in onze rugzak zitten. Ineens is zelfzorg een maatregel die ik mezelf gedisciplineerd opleg. Vitamines en supplementen zijn dagelijkse kost. Gezond vers eten lukt ook. En ik ontzeg me niet langer de laksheid om het een keertje over te slaan. Het is mijn controle om te doen wat ik kan om gezond te blijven. Om de rol te kunnen vervullen die ik graag Vol-doende wil blijven doen: moeder. En dat begint bij goede zorg voor Ik. Zonder Ik kan er geen enkele rol goed vervult worden. Breaking the balance, is soms goed om oude patronen te doorbreken. En eens goede zelfzorg te verlenen. Want als het erop aan komt heb je altijd jezelf om op terug te vallen, altijd, zelfs wanneer je kwetsbaar bent, zelfs dan heb je altijd jezelf.

Hoogtij

Begin deze week was het hoogtij. Het voelde alsof het water aan mijn lippen stond. Dit had ik eerder meegemaakt, maar ik kon de link niet leggen. Tot een andere moeder er woorden asn gaf: de coranamaatregelen lijken op de isolatie toen ons kind alle bescherming kon gebruiken tijdens de behandeling van kanker. De parallel is gelegd en daarmee is bij mij de rust terug. Ik heb dit immers eerder meegemaakt. Meerdere malen. Eerst toen Mirthe ziek was en daarna de emotionele isolatie toen ze dood was gegaan. Ik had geen aansluiting met de wereld. Ik deed boodschappen met de ziel onder de arm. Als mensen te dichtbij kwamen voelde ik me misselijk worden. Het liefst ging ik naar de winkel als het er rustig was. Niet op zaterdag dus. Op het schoolplein zocht ik steeds dezelfde mensen op, zodat ik niets hoefde uit te leggen en soms een blik meer zei dan woorden konden delen. Selectief. Dat was ik. Want in emotionele overprikkeling is er maar weinig nodig om de balans kwijt te raken. Een klein overzichtelijk wereldje was het.
Het zou nu ideaal zijn, dat kleine wereldje. Gek genoeg is de hele wereld zich nu noodgedwongen aan het terug trekken in hun kleinere wereldje. En gek genoeg gaat dat niet zonder slag of stoot. Verzet en stuiptrekkingen worden vertoond en geuit in massaal hamsteren of ontkenning dat men zelf een risicofactor is. Dat iedereen dat potentieel is, wordt onder een valse superioriteit afgewimpeld. Alsof het virus denkt dat diegene te goed is voor gastheerschap. Maar zo werkt het niet bij een ziekte of een virus. Dat is een illusie die ik allang niet meer heb. Mijn kind ging immers dood zonder dat ze ooit iets had gedaan om die zogenaamde superioriteit te verliezen. Ze was maagdelijk puur en ook zij was niet immuun.
De modus van mensen mijden mag ik nu volop weer tot glorie laten verreizen. Ik hoef even niks te doen. Het is volkomen legitiem om deze weken met de dekens over mijn hoofd ik bed te blijven liggen. Als dat is wat ik wil. Dan is het nu de tijd. Geen haan die ernaar kraait.
Maar ik wil het niet meer. Lang wel gedacht dat ik dat prima zou vinden om nu te ontdekken dat het een illusie is. Een nieuwe illusie is geknapt. En dit keer is dat prima. Ik heb zin in het leven. Ik heb nog meer ondersten uit de kan te halen.
Deze isolatie overleven we wel weer. We bewegen in rustig tempo en maken er het beste van. Hoogtij  wordt gevolgd door het weg ebben van de emoties. En op vertrouwen met de stroom mee te gedijen.

Opruimen

Elk jaar ruim ik de administratie op, door de mappen door te nemen en te verwijderen wat weg kan. Altijd lekker gevoel om weer ruimte te krijgen. De mappen vullen zich niet meer zo snel, nu er veel digitaal gaat en dus zijn er meerdere halfvolle mappen. Ik voeg het e.e.a. samen. En zo kom ik, net als elk jaar, haar polis tegen. De brief van de zorgverzekering die ons condoleert met het verlies. De polis van de uitvaartverzekering. Waar het ons nog moeite heedt gekost haar op mijn polis bij te laten schrijven, toen ze eenmaal een levensbedreigende aandoening had. Grote verbazing toen het toch akkoord bleek te zijn. De uitvaartverzekeraar die vervolgens na overlijden te kennen dat ze te kort verzekerd was om aanspraak op haar verzekering te kunnen doen (1,5 maand te kort...) en wederom de verbazing dat we uiteindelijk een klein bedrag zelf moesten betalen, omdat we een uitvaartverzorgster hadden die ijzer met handen kon buigen.
Er volgt meer verbazing bij het lezen van de verschillende papieren. Zo is er een brief can de CIZ. Over het besluit van de indicatie. De indicatie die ze eerder niet wilden geven, werd toegekend. Datum van de brief is 19 september, de dag dat we thuiskwamen na 2 weken ziekenhuis. De dag dat we voor het eerst met huisarts en verpleegkundige thuis om tafel zouden zitten. Om de zorg te bespreken die nu voor ons lag. De terminale zorg. De zorg die altijd achteraf wordt vergoed en verrekend, in waarbij de zojuist gegeven indicatie in het niet valt.
Nu ik de brief weer lees, herinner ik me dat de verpleegkundige van de KinderThuisZorg me geruststelde dat we ons daar geen zorgen om hoefden te maken. Dat zouden zij regelen. Dat ik de hele brief vergeten ben, zegt genoeg. We hebben het in goede handen over gedragen.
Zo snel kan het gaan, in het leven. De administratie en indicaties lopen er altijd ver naast. Is mijn ervaring. Maanden lang hadden we de zorg nodig en we kregen het pas toegekend toen het niet meer hoefde. Gekke wereld.
Ik blader verder tussen de papieren. Wat er uit springt zijn de beelden. De prints die we kregen een half jaar na overlijden. Tijdens ons tweede nagesprek met de oncoloog, waarbij we toevallig ook de neuroloog spraken. Ze liet ons nogmaals de beelden zien die we toen ook zagen. De wervels die er verre van perfect uit zagen, de uitzaaiingen naar de botten. Ik had het geweten, nog voor we het van de artsen hoorden. Toch wilde ik het nog eens zien. Of we ook de beelden geprint wilden hebben? Ja! Ik zie de cirkel bij de ene wervel staan, met de tekst ‘zo hoort het eruit te zien’ het was de enige wervel die onaangetast was.
Iets verderop tussen de papieren vind ik papieren, een kopie van verslag naar de huisarts. Nog een brief van de huisarts aan de zorgverzekeraar om die te proberen te overtuigen om coulant om te gaan met de hoge kosten en de eigen bijdrage. De afwijzing van dit verzoek met excuses. De verslagen van de revalidatie en de tekeningen van het grafmonument. Het is allemaal in één map samengebonden. Aan elk velletje papier kleeft een herinnering. Het is een boek geworden, waarvan alleen ik kan ontcijferen wat het verteld.

De drempel van kinderpalliatieve zorg

18 september 2014

Ik sta te wachten. Tas in de hand. Jas over de arm, want buiten is het warm. Sleutels in de hand en de uitrij kaart op zak. Ik treuzel, ik heb geen idee waarom. De huisarts heeft zojuist gebeld, niet om informatie te geven, maar om te vragen hoe het gaat, hebben we al meer nieuws?
Mirthe ligt die dag voor de 15de dag opgenomen met pijn klachten. Toenemende pijnklachten. Het zijn niet de medicijnen, niet de organen, niet een sluimerende infectie. Wat het wel is? Er is hoge afbraak van de cellen. De ldh waarden zijn torenhoog. Net als de CRP waarden, die stijgen zonder de dexamethason boven de 300. En toch is er geen ontsteking te bekennen. Alles wat medisch mogelijk is, is uitgesloten. De morfine is niet aan te slepen, elke keer als de goede dosis is bereikt en de transitie naar huis in gang wordt gezet, faalt het overzetten naar thuismedicatie. Er is weer meer morfine nodig dan de dag ervoor. Als de dosis goed is, zien we haar in volle glorie opbloeien. Is de stand te laag, dan is ze een hoopje ellende die zelfs haar moeder weg stuurt. Een meisje van 4 die haar moeder weg stuurt, dat is wel de graatmeter van onmetelijk leed.
Het laatste dat gedaan kan worden is de MRI, de controle MRI om te zien of haar behandeling invloed heeft op de kankercellen in haar 4 jarige brein. Die MRI is die ochtend als eerste gedaan. Vervroegd. Dit leed, verdient het antwoord en het antwoord vereist alle middelen die voor handen zijn. 'Als het goed is, krijgen jullie na het weekend de uitslag.' Dat waren de woorden van de neuroloog, toen we haar de dag ervoor troffen bij de hoofdingang van het UMCG. Mirthe was net even fit genoeg om mij op te halen. 10 minuten fit om de rest van de dag weer in haar schulp te kruipen en 'mama hier' en 'mama weg!' te roepen in dezelfde minuut.

Het is donderdag. Na het weekend duurt nog minstens 4 dagen. En toch, sta ik op dat moment te treuzelen, te wachten op iets wat ik niet had (willen) voorzien. Enkele momenten later schrik ik op. Ik had net Mirthe bye bye gezegd, 'tot morgen en plaag papa maar goed hoor.' Ze had gehuild, ze had gezegd dat ik niet weg mocht gaan. Dat had ze al die tijd nooit gezegd. Al die tijd, elke keer dat ik naar huis ging, had ze nooit gezegd dat ik niet mocht gaan. Het was dus goed mis. 'wanneer je weer beter bent mag je mee naar huis.' Haar antwoord 'ik word niet beter,' had ik geïnterpreteerd dat ze zich nog niet beter voelde. Maar zij wist het, net als ik diep van binnen, dat ze precies zei wat ze bedoelde te zeggen...

Ik schrok op van de klop op de deur. Haar arts stond voor de deur, of we even tijd hadden? Ze wilde ons graag spreken. Ik zeg weer gedag tegen Mirthe en we lopen achter de oncoloog aan. Ook de neuroloog is meegekomen om ons op te halen. Onze verpleegkundige wordt erbij geroepen, we gaan er met ons allen voor zitten. En ik weet, dit wordt geen feestje. Dit is de vrees die ik eigenlijk al wist.
De beelden die we te zien krijgen, zijn onbeschrijfelijk. Ik weet dat het het hoofdje van mijn kind is, op de MRI beelden, maar ik kan me niet voorstellen dat het er zo uit ziet. Van buiten is ze perfect, van binnen... teveel opgeblazen ballonnen...
Het is alleen niet het ergste, dat de hersentumoren zijn gegroeid. Het ergste zit een stukje lager, in de ruggenwervels, elke wervel is verkankerd. Sommige wervels zijn amper nog botcellen te zien. De kanker is een fase verder dan de medische wetenschap: het is uitgezaaid naar de botten. Dat verklaard haar pijn. Het verklaart zelfs haar eigen woorden: 'ik word niet beter. Ik wil naar huis.'

Dat is precies wat er zou gebeuren. Ziekenhuizen zijn niet gemaakt om te verblijven, wanneer genezing onbereikbaar blijkt te zijn. De volgende dag zouden we naar huis gaan, met alle toeters en bellen. Thuis zou Mirthe meteen vragen of ze weer mocht lopen, maar bij het voelen van de grond onder de voeten, zou ze beseffen dat de pijn met haar meegereisd was. Ze zou nog wel voluit gaan spelen op de grond, bij haar speelgoedkast, om na 10 minuten te vragen of ze op de bank mocht zitten.
Het eerste teamgesprek met 'Mirthe's comfort team', zou die avond aan onze keukentafel zijn. Officieel heette het niet zo, comfort team, maar het is nu eenmaal de term die passend is. We zouden met ons allen alles doen, om haar het hoogst mogelijk comfort te bieden. Morfine zou zo hoog gedoseerd worden, als nodig was, om haar zoveel mogelijk Mirthe-momenten te geven. En die zouden ondanks dat, steeds schaarser worden. Huisarts, kinderthuiszorg verpleegkundig team en wij, het ouder team, we zouden een geoliede machine zijn. Een ieder die ons zou volgen, zou denken dat we dit allemaal al veel vaker hadden gedaan. Maar zoiets als dit, is geen generale repetitie voor, er is maar één kans om het goed te doen en wij grepen die ene kans met al onze beide handen aan. Samen met het team van professionals, stapten wij als gezin over de drempel om de beste palliatieve zorg te geven aan ons mooiste en dierbaarste dochtertje.

Mirthe overleed in het bijzijn van haar ouders, in dezelfde kamer waar zij ook in het bijzijn van haar ouders, was geboren, op 29 september 2014. 11 dagen nadat we hoorden dat ze niet beter zou worden.

Feitelijk zijn de dagen tussen het slechte nieuws en overlijden, terminale zorg geweest. De zorg in de laatste levensfase. Feitelijk zijn de maanden vanaf het vast stellen van het recidive tot het slechte nieuws, de palliatieve zorg geweest. Alleen dat laatste feit, is iets wat ouders niet graag horen. Het is iets dat we graag nog even uitstellen tot het niet anders kan. Of het nou een feit is of niet, sommige feiten zijn beter als ze ontkend worden. Of beter gezegd: ze zijn minder pijnlijk als we kunnen doen alsof ze gewoon niet aan de orde zijn. Want geen ouder wil weten dat hun kind dood kan gaan. Dat ze een begrafenis moeten gaan organiseren ipv het volgende kinderfeestje. Zelfs als hun kind de diagnose van kanker heeft gekregen, de kanker verslagen is en dat de kanker gewoon simpelweg terug is gekomen. De route naar genezing nog niet is aangelegd in de medische wetenschap, dan nog, wil geen ouder horen dat het eigenlijk palliatief is, die zorg. Ook al is palliatief niet gelijk aan dood gaan. Palliatieve zorg kan jaren en jaren duren. En kan samengaan met pogingen van curatieve zorg, want soms zijn er wonderen, soms is er toch genezing tegen alle verwachtingen in, omdat ineens de afslag gevonden is en een nieuwe route naar genezing leidt.
Palliatieve zorg, is namelijk geen handeling, het is niet de morfine die gegeven wordt of het stopzetten van de medicijnen of de voeding. Wanneer morfine wordt gegeven om louter en alleen comfort te bieden, dan is de terminale zorg al over de drempel gestapt. Wanneer medicijnen niet meer voor genezing worden gegeven, maar ten goede van comfort, dan is de terminale fase ingetreden. En wanneer voeding wordt gestopt, om onnodig lijden te verkorten, dan is het versterven en is het een manier om passief de dood zijn intrede te laten doen. Dat mag alleen in de terminale fase, wanneer elke toegang tot genezing is afgesloten, ofwel doordat het lichaam het niet aan kan, ofwel doordat de wetenschap nog geen juiste kuur heeft gevonden voor de kwaal, of wel omdat de patiënt zelf geen behandelingen voor genezing meer wil (dat laatste was voor Mirthe niet aan de orde en is altijd, op elke leeftijd, een zwaar gewogen keuze, op elke leeftijd). Mirthe stierf in ons bijzijn, de mooiste dood, die ik me kan voorstellen. Omdat ons comfort team, op volle sterkte was en een ieder precies wist wat hun te doen stond. Als een goed geregisseerd slotstuk van een opera, waren we op elkaar ingespeeld. Goede kinderpalliatieve zorg, komt heel nauw, er zijn geen tweede kansen.
Al zal elke scene, elke handeling in die laatste fase, nog heel vaak in de herhaling worden afgespeeld. Heel vaak, in de herinnering van degenen die erbij zijn geweest en een hoofdrol hebben gehad. Het is geen uitgeschreven script, maar heeft wel een recept waar geen ingrediënt van mag worden vergeten.

We stapten een drempel over, die we nooit over zouden willen stappen. Dat geldt, denk ik, voor elke ouder. Maar, toen de keuze was om vol overgave en overtuiging de mooiste herinneringen met Mirthe uit elke seconde te persen, of in volle weerstand en ontkenning deze grote taak aan ons voorbij te laten gaan, toen was de drempel niet meer zo hoog. Of we het wilden of niet, Mirthe zou het leven los laten, de keuze was aan ons hoe wij daar mee om zouden gaan.

Het deurtje

En toen.... toen ging het deurtje open. Het deurtje waar ik zo lang naar heb gekeken, zo lang heb gedacht wat daar nu achter schuil gaat. En me afvraag, waar de sleutel ligt om het te ontsluiten? Om er vervolgens achter te komen dat de sleutel in mij ligt. Alle puzzelstukjes vallen in elkaar. Ik sta on top of the world. Ik voel me compleet, tevreden, rijk, bevoorrecht, ‘gelukkig’ ...
Het deurtje ‘geluk’ heeft me lang doen twijfelen. Durf ik het aan, gelukkig te zijn? Durf ik het aan, toe te geven dat ik dat nu eigenlijk wel ben ‘gelukkig’? Heb ik het wel herkent zodra het zich aandiende? Zodra het zich ontpopte, dat gevoel, gooide ik de deur hard dicht. Nu staat die wagenwijd open. Het klopt en dat het klopt, is gewoon oké. Ik ben gelukkig. Zonder toevoeging of verklaring (hoewel die er best kunnen zijn) ben ik gewoon op dit moment in staat om gelukkig te zijn. Wauw! 🎉

Flashback

Wanneer ik hem zie, flits ik terug. Terug naar toen. Terug naar ons huis. Terug naar jou.
Hij is verbonden met jou. Gek genoeg. Hij. We zagen hem niet dagelijks, wel geregeld en altijd was het een vriendelijke groet of een gezellig praatje. Een lach op zijn gezicht.
Directeur. Dat was zijn functie. Zachtaardig en toch die functie. In mijn beleving toen, was dat een bijzondere combinatie. Inmiddels weet ik beter. Zelf ben ik er ook één, immers. Nou ja, dat is nog steeds gek, maar goed.
Op het einde ziet hij mij ook, begroet me en schud me hartelijk de hand. De uitwisseling is kort, maar prachtig ‘jij treft ze ook wel bij jou toch?’ Vraagt hij. Ik antwoord van niet, ‘bij mij zijn ze meestal wat ouder, de mensen die re-integreren.’ Zijn leerlingen zijn pubers en jongvolwassen wanneer ze school verlaten. ‘Het zou wel passen toch?’ Zeker, ik geef hem mijn kaartje, waar jouw naam op staat ‘SuperMirthe’
In gedachten ben ik weer thuis, in ons huis, naast het zijne. Ik hoor jou lachen. Ik zie lars die jou aan het lachen maakt, zoals alleen hij dat kan. Ik zie ook weer hoe wij samen de deuren langs gingen, voor lars zijn sponsorloop. Ik hield je handen vast, zodat jij mee kon lopen. Ik paste mijn stappen aan de jouwe aan, zo liepen we van deur naar deur. Ook die van het. We mochten wel even binnen komen. Dat liet jij je geen tweede keer zeggen, je voet zwengelde je al over de drempel nog voor ik antwoord kon geven. Dus snel stapte ik met je mee, zodat ik ons beiden in balans kon houden.
Balans, die had jij niet meer. Zonder mij (of iemand anders) kon je niet meer lopen. En dus legden wij heel wat stappen gezamenlijk af, als een Siamese tweeling. Je had dan de grootste lol, want jij kon dan lopen en jij kon grotendeels bepalen waar jij ons heen liet gaan.
Het verandert Mirthe, hoe het voelt om aan jou te denken. De zware deken is lichter geworden. Meer jeetje wat kan ik je soms ineens zo ontzettend missen! Wat zou ik graag weer een moment willen, om je te zien, te knuffelen, te horen lachen of je onophoudelijk geklets te horen.

wereldkinderkankerdag 2020

Deze dag is anders dan de jaren ervoor. Een stille wens is in vervulling gegaan. De wens dat Mirthe op het podium van de herinnering voortleeft. Niet alleen op mijn podium, maar ook van degene die haar expertise en passie heeft uitgestort om het onmogelijke proberen mogelijk te maken.

Toen Mirthe overleed, viel er een heleboel van ons leven stil. Eerst toen ze ziek werd op 29 april 2013, leerden we een wereld kennen, die ons vreemd was. Het ziekenhuis, thuiszorg, kinderrevalidatie, logopedie, indicaties, WMO, CZ, ergotherapie, neuro-oncologie. Er was in de maanden die we in de kinderkankerwereld onder gedompeld waren, veel dat we als vertrouwd waren gaan beschouwen. Een overvolle agenda, die voornamelijk om Mirthe draaide. Met vertrouwde gezichten, die precies wisten welke route we al hadden afgelegd. Die wisten van hoever Mirthe het had gehaald om weer te kunnen praten, te kunnen bewegen, te kunnen lachen en die ook zagen hoe ver de lach weg was gezakt in de laatste weken van haar leven, toen de pijn de overhand nam, omdat de kanker grenzeloos door haar lijf woekerde. Mensen die met één blik genoeg wisten, waar wij stonden, met onze ziel onder de arm. Die hun armen spreiden om ons op te vangen, omdat het gewoon mega zwaar is om je kind te zien lijden en je geen tools hebt om het te voorkomen. Mijn kind werd op handen gedragen door iedereen die haar leerde kennen en wat voelde ik me daardoor gesteund om haar bij te staan. Om haar te overladen met oneindig veel liefde en bemoediging en verzorging en knuffels en luchtkusjes als ze de aanraking niet verdragen kon door de overprikkeling van de pijn. Altijd was er iemand, die mij opving, altijd iemand die me liet weten dat ik deed wat ik kon en ook als enige het beste kon, want ik was haar enige moeder. Die vertrouwdheid, gaf geborgenheid, gaf steun en kracht!
Wat ik niet had ingeschat, en wat mij erg overviel, was het gemis van die geborgenheid, toen Mirthe overleed. Ik wilde er namelijk ook niet zijn, in dat ziekenhuis. Ik wilde er klaar mee zijn, maar niet op deze manier. Niet zo acuut, zo radicaal. De toegang was ineens niet meer vanzelfsprekend. Ineens was er een hoge drempel om weer in het ziekenhuis te komen. Er stonden geen wekelijkse afspraken. Er waren geen onderzoeken meer, geen behandelingen of controles. Niets. Dus ook geen bemoediging of steun. En dus is er ook het gevoel dat het misschien allemaal niets voorstelde, wij, ons kind. Want met hetzelfde gemak wordt er in het ziekenhuis plaats gemaakt voor het volgende kind. De agenda vult zich met afspraken voor hen en de aandacht gaat naar het kind dat nog kans maakt op genezing.
Hadden we dan gefaald? Dat ons kind niet genezen kon? Hadden we dan geen betekenis omdat we hadden gefaald? Nee, natuurlijk niet. Alleen voelt het willekeurig. Alsof we willekeurig van belang zijn voor het ziekenhuis. Terwijl daar zoveel lief en leed is beleefd. Thuis, los van alle zorg, na haar overlijden, was er niet altijd iemand om me op te vangen. Verzoop ik in het overweldigende gemis en was er geen structuur of agenda die we konden volgen. Het gat was immens groot.
Het ligt niet aan de mensen in het ziekenhuis dat het gevoel ontstaat dat je er niet toe doet. Het ligt aan de oorspronkelijke reden dat je er kwam met je kind: behandeling van kanker, voor een optimaal leven samen. Die reden valt weg na het overlijden en brengt een groot verlies met zich mee, van zowel het kind als van iedereen die om je heen stond. Onze kinderen worden niet vergeten, maar wat zouden we graag zien dat er een podium is waar ze blijven stralen, oneindig lang. Wat willen we graag erkend worden in het gemis, wat zouden we ook graag in dat gemis willen delen, met degenen die aan onze kant stonden mee te vechten.
Het enige dat nog op de planning stond, was het nagesprek. Een bevreemdende situatie om zonder ons kind naar het ziekenhuis te gaan. En tijdens dat gesprek voelde ik hoe Mirthe gezien werd, hoe zeer ze met ons mee leefden. Op dat moment. Wat wilde ik graag zeker weten, dat ze haar nooit zouden vergeten, in de tijd die volgde. Nooit vergeten en altijd op het podium van de herinnering laten stralen. En dat is de wens die is uitgekomen. Nu ik dat zeker weet, is het goed. Een prachtig cadeau op deze dag waar we aan alle kinderen denken die Kinderkanker leren kennen.
https://visie.eo.nl/artikel/2020/02/kinderoncoloog-sabine-plasschaert-het-is-geen-droeve-boel-hier

Van niets naar heel veel meer

Langzaam seipelt het door. Langzaam komt het besef. Het lukt. Het gaat verdorie gewoon gebeuren! Weken van hoofdpijn, vermoeidheid en spanning in de ademhaling. Maanden van twijfel die daar weer aan vooraf gingen. Maar nu vallen de kwartjes. De spanning komt niet uit de lucht vallen. Het is een opbouw van verschillende factoren. Pas net, enkele momenten geleden kwam de gedachte in mij op: nog even en de kaarsen zullen de huur betalen, de boodschappen, de kleren die we dragen. De kaarsen zullen doen wat ik niet voor mogelijk had gehouden! Dacht ik dat ik een keer zou moeten beslissen om een andere carrière in te slaan, dacht ik een plan B paraat te moeten hebben.
Maar nog even niet. Nog even niet, want ik kan nog even door. Ik kan voort blijven gaan en voelt me dat als een naakte rijkdom. Naakt en kwetsbaar, om me te laten dragen door de kaarsen.
Gaat het me dus verdorie toch lukken!
Zou ik dan niet vooral trots moeten zijn? Trots op het bereikte doel? Waarom dan die spanning? Nou dat vind ik weer niet zo moeilijk. Ik ben nou eenmaal begonnen met een bakje kaarsresten. En 0,0 euri op de rekening. Met -100% aan energie en vertrouwen in eigen kunnen. Als het niet zou lukken, zou dat volledig in de lijn der verwachting van mijzelf liggen. Natuurlijk zou ik gewoon mijn keuzes bijstellen en zou ik me voegen naar de mislukkingen die me te wachten stonden. Ik ben immers niet een ervaren ondernemer, dus geheid dat ik keuzes maak die te betwijfelen zijn. Zo denk ik, probeer ik mijn eigen verwachtingen te temperen.
Maar dan. Dan komt het. Dan komen er mensen op mijn pad die deze gedachtegang als lariekoek afserveren. Een ander zou ik het ook niet toestaan zo over zichzelf te denken, dus logisch dat me deze spiegel wordt voor gehouden. Maar het is niet zo dat mijn vertrouwen daarmee kan worden omgekocht. Mijn vertrouwen heeft een andere frequentie. Die heeft een andere boodschap nodig. Mijn vertrouwen is geneigd zich behouden op te stellen en zich gerust te stellen met een kalmerend plan B. Langzaam dringt het door dat plan b in de koelkast gezet kan worden. Nu nog even niet nodig. En wie weet zal het nooit nodig zijn.
En waarom nu? Waarom nu deze openbaring en deze spanning? Het vangnet dat ik had, stopt. Het vangnet van de bbz (beschikkingen bijstand zelfstandigen) stopt nu de maximale termijn van 3 jaar erop zit. En dus sta ik op eigen benen. En dat voelt doodeng! En tegelijk voelt het als een mega overwinning!
Zelf ben ik een bijstandskind, ik weet hoe de regelgeving op mijn moeder heeft gedrukt. Hoe ze worstelde om het hoofd boven water te houden. Hoe ze toestemming moest vragen voor keuzes die ze wilde maken betreffende haar carrière. Hoe denigrerend dat was voor haar autonomie. Dat wilde ik voorkomen. Ik wilde grip houden op mijn autonomie. Ik wilde zorgen dat ik mijn eigen proces zou doorlopen op mijn authentieke wijze, op mijn tempo. En nu is het dan zover: einde vangnet. Het voelt als een fase die ik afsluit. Een fase die ik heb doorlopen. Na 6,5 jaar, weer volledig toerusten op eigen inkomen is vreselijk spannend.
De bijstand is geen feestje en alles heb ik gedaan om deze situatie te voorkomen. Maar hè, ik was net een paar jaar als zelfstandige in de zorg aan het werk, toen Mirthe ziek werd. Zij was belangrijker dan al het amdere! En dus wachtte de bijstand me op met grote tegenzin ‘uw man kan toch wel bij uw kind zijn, terwijl u werkt?’ Dat was de boodschap. Nog nooit was ik zo woest. ‘Natuurlijk niet, elke moeder zou kiezen voor haar kind. Elke moeder zou haar kind vechtend voor haar leven, geen moment willen missen,’ sneerde ik haar door de telefoon toe. Toen ik betreffende dame weer wilde spreken, bleek ze in de ziektewet te zitten... hartelijk was het welkom dus niet.
En nu het afscheid, het moment komt er aan dat we de vruchten kunnen plukken van het harde werken. Het investeren in het nieuwe leven, het bewijs dat ik kan vertrouwen op eigen kunnen!!! I did it en dat is een allerbeste overwinning op het leven. Ik kan het nauwelijks geloven, dit is hét moment! Hier heb ik naartoe gewerkt. En nog probeer ik mezelf te overtuigen dat het zo is. Ik ben er!
En dan ben ik ook nog in the running voor Freelancer Of The Year! Timing is everything 😃

https://fotyawards.com/freelancer/liedeke-van-spronsen/

Hallo 2020

De vakantie is voorbij (gevlogen). De vakantie was heerlijk. Weinig doen wat met werk te maken heeft, even de pauze knop op de toekomstplannen gezet. Het einde van het jaar was fantastisch. Druk met kaarsen maken en verkopen terwijl ze nog warm waren. Veel mooie ontmoetingen en fantastische mensen ontmoet, waaruit wel blijkt dat er veel moois in het verschiet ligt.
In de stilte van de pauzeknop, ben ik geneigd te vergeten hoe mooi het jaar afrond is. Opstarten is echt even aan de orde. Opstarten en het roer om. Dat roer zou toch al wel om gaan, maar jeetje wat voelt dat ineens groot, dat roer. Kan ik dat wel, weet ik wel koers te houden? Weet ik wel welke koers ik wil varen?
Ergens in november besloot ik me eerst op het hoogseizoen van de kaarsen te richten en alle plannen jn het nieuwe jaar verder vorm te geven. Even is dat heel eng, dat vorm geven. Even weet ik niet of ik het wel voor elkaar ga krijgen. Om mezelf vervolgens ook te vertellen dat ik al zoveel wel heb bereikt. Wel zoveel al zonder uitgeschreven plannen heb bereikt. Hoeveel gaat er dan lukken zodra er plannen worden geschreven en anderen kunnen inspireren om onderdek vanher vliegwiel te zijn dat zulke mooie uitwerkingen zullen hebben op heel veel mensen. Sociaal en ondernemend, warm en hartelijk, open en toegankelijk.
Mezelf voor houden dat ik geen mislukkeling ben, puur lmdat ik niet de gebaande wegen blindelings volg. Maar het vertalen als een pionier die nieuwe wegen vind naar onontdekte plekken, dat geeft meteen een beter gevoel. Zo vertrek ik weer het werkende leven in. Vakantie is voorbij. En een nieuw jaar met mooie plannen gaan we meteen morgen een goede start mee maken. Hallo 2020. Iets met regenbogen, verbinden en inspireren. Mezelf af en toe een positieve spiegel voorhouden. Een keuze die steeds bewuster gaat.

Wereldlichtjesdag 2019 ‘de liefde blijft’

Wereldlichtjesdag, een lichtje voor alle kinderen die worden gemist
Hieronder volgt de tekst die ik heb geschreven en voorgedragen tijdens Wereldlichtjesdag 2019 in Midwolde. Recht vanuit het hart, want liefde blijft💖💖💖💖💖💖💖💖💖💖💖

‘Liefde blijft
Ook in fysieke afwezigheid
Liefde blijft bestaan
Voorbij alle grenzen
Zelfs wanneer de dood ons scheidt
Zelfs dan blijft de liefde bestaan’

De dood had ik al vaker gezien
Mensen waar ik van hield
Of die ik in elk geval goed kende
De dood kwam ze halen
Op een schijnbaar willekeurig moment in hun leven

De definitieve scheiding van de dood
Had ik dus al ervaren
Ineens houdt het op
En wordt het stil
En blijft de leegte
De grote leegte

Want iemand die niet terugkomt laat een leegte achter
Een leegte die zich vult met stilte
Met gemis
Met verdriet
Met niet meer samen lachen
Samen kletsen
Samen afspreken
Samen ruziën
Samen zijn
Met een verlangen naar weer samen kunnen zijn

En toen werd haar dood aangekondigd
De dood van mijn kind
Mirthe 4 jaar

Niet onverwacht
Niet eens ongewenst door haar lijdensweg
Wel ogenschijnlijk willekeurig in haar jonge leven
4 jaar is ogenschijnlijk te vroeg
Ze had een toekomst voor zich
Ze had nog zoveel dromen
Wensen
Dingen om nog te ervaren
Dingen om te leren
Zoveel meer dan mogelijk was in haar 4 jarige leven

Geen verjaardagsfeestjes
Geen speelafspraakjes
Geen ‘ik heb geen zin in school’ dagen
Geen vriendinnen uitjes
Geen liefje
Geen liefdesverdriet
Geen examenstress
Geen bijbaantje
Geen keuzestress
Geen make-up of nagellakken meer
Geen … toekomst meer

Ogenschijnlijk willekeurig overkwam mijn kind, Mirthe,
de ziekte die te veel van haar vroeg
Een hersentumor met uitzaaiingen
Een behandeling volgde: operatie, chemo en bestraling
Het hele pakket.
Het heeft haar niet gered van de dood
Ogenschijnlijk te vroeg, verliet ze het leven in fysieke vorm

Maar wie weet hoe lang een leven behoort te zijn?
Heeft zij mij niet meer gegeven dan anders mogelijk was geweest?
Meer dan ik me had kunnen laten toekomen als het anders was gelopen
Door haar heb ik de liefde leren kennen die voorbij alle grenzen gaat
Voorbij de wetten van het leven
Voorbij de grens van de dood

Zij laat mij voelen dat ze nog steeds te vinden is in de liefde die ik voel
De liefde die zich laat zien in mijn trots voor haar
De liefde die zich ook laat zien als pijn om haar gemis
De pijn om de toekomst die met haar verdween
De liefde die in mijn ogen straalt wanneer ik haar naam noem, Mirthe
En soms over mijn wangen rolt als druppels liefde
Die de zaden laten ontkiemen die zij heeft gepland in mijn hart
Liefde gaf zij een nieuwe betekenis
Dieper dan ooit voel ik liefde
Dieper dan ooit weet ik dat liefde voorbij de grenzen van de dood gaat

‘Liefde blijft
Ook in fysieke afwezigheid
Liefde blijft bestaan
Voorbij alle grenzen
Zelfs wanneer de dood ons scheidt
Zelfs dan blijft de liefde bestaan’

Dank je wel Mirthe voor de wijze waarop jij mijn leven verrijkt

De mantel

Er worden me om foto’s gevraagd. En vanzelf gaan de foto’s naar die dag. We hadden net onze eerste nacht doorgebracht in het ziekenhuis. Ze had ook haar eerste kanjerkralen verdient. Al hadden we geen idee van het bestaan ervan. Laat staan dat ze daarvoor in aanmerking zou komen.

We hadden ook net gehoord dat er een verdachte massa was gedetecteerd in de kleine hersenen. Met uitzaaiingen. En vermoedelijk veroorzaakte het pakket aan ongewenste cellen een ongewenst hoge druk in haar hoofdje. Verbaasd werd gekeken naar het goede functioneren van dit mooie kleine mensje. Want die druk, die moest vreselijk zijn.

We zouden die dag zien wat de druk deed met ons prachtige kind. Nog geen 3 jaar en dan al voor de leeuwen van het leven gegooid worden. ‘Vechten voor haar leven’ dat zou ze doen. Vechten tegen een leeuw die niet zichtbaar was, met het blote oog. Nee, ze zou zich tegen dat veelcellige monster moeten verweren.

En we hadden geen idee. Op die foto’s voelde ik de aarde schudden. Mijn wereld in storten. Hoeveel van mijn kind zou er over blijven na de behandeling? Ze zou morgen geopereerd worden, op de dag van de arbeid, 1 mri. Maar vandaag, de dag van deze foto, is het feest. Iedereen die ons vergezeld onder het dak van het ziekenhuis is er, omdat t goed mis is. Iedereen die er niet hoeft te zijn, is thuis, of ergens feest vierend of in elk geval genietend van de nationale vrije dag. De koning wordt gekroond. Zijn vrouw en ik hebben iets gemeen. Onze levens veranderen deze dag. Omwille van iemand waar we intens veel van houden. Zijn vrouw wordt koningin en ziet hoe haar man de mantel draagt. De mantel waarmee hij de zorg zal dragen voor 17 miljoen kinderen.

Ik krijg ook een mantel om. Een mantel, symbolisch, want ik ben niet meer gewin mama. Ik ben vanaf nu mantelmama. Mantel mama, want de zorg voor mijn kind zal in grote omvang toenemen. Groter dan in mijn nachtmerries mogelijk zouden zijn. Nog steeds is ze mijn kind en gaandeweg de behandeling zie ik hoe ze nog steeds mijn kind is. Hoe ze herinneringen zichtbaar maakt door haar gedrag en haar verwijzingen. 

Maar nooit zou het meer ‘gewoon’ mama zijn. De rest van haar leven ziu ik die mantel dragen. De rest van haar leven… duurden nog maar 17 maanden. Maar de mantel ben ik blijven dragen. Mantel, om andere gezinnen en kinderen te vertegenwoordigen die mee maken wat wij mee maakten: kanker op kinder leeftijd.

Met die mantel ontmoet ik vandaag de vrouw die net als ik op 30 april 2013 een nieuwe rol kreeg. Beiden dragen we de zorg voor deze kinderen een warm hart toe. Zij uit een groot hart en een functie die het podium met zich mee brengt. Ik uit een evenzo groot hart en de hartgrondige wens dat verbetering wordt bereikt.

Ik zie, weet en hoor wat Kika doet. De reden dat we met SML graag bijdragen aan de verbeteringen van kwaliteit van leven. 

De mooiste foto’s kies ik uit en gaan naar de redactie van Kika. 

Geen idee of de koningin weet wat ik doe en hoe hartgrondig mijn wens is. Zou mooi zijn om dit bezoek een vervolg te geven. Clientenraad Prinses Maxima Centrum