14/51

Weer is er een maand voorbij. Een roerige maand, drukke maand, enerverende maand. Mirthe, Mirthe, Mirthe, wat heb jij het druk! Dat moet wel, het kan niet anders. Overal zie ik jouw knipoogjes, overal hoor ik dat jij bent geweest.
November is al bijna voorbij, de feestdagen zijn volop aanwezig en hoe anders beleef ik dat nu, dan vorig jaar. Misschien komt dat wel omdat ik je overal voel, je overal aanwezig weet en je overal zie. Dat weet ik zoveel beter dan vorig jaar, al ben ik nog lerende. Ik heb al zoveel geleerd over leven met jou, nog steeds hand in hand, al is dat niet voor iedereen meer zichtbaar, zoals toen je nog in je lijfje huisde. Dat geeft niet, ik vertel het ze wel, hoe wij dat doen. Hoe ik jouw aanwezigheid merk, jouw invloed merk, ik praat graag over jou, over ons en natuurlijk met jou.
De Lichtpuntjes geven alle gelegenheid voor praten over jou, dat vind ik prachtig. Het wordt gedragen en ook dat is prachtig. De Lichtpuntjes worden aangeprezen waar ik bij sta! Om ook te zien hoe mensen gaan stralen wanneer ze de Lichtpuntjes zien, vind ik heel bijzonder. Er gebeurt zo veel, Mirthe! Dat ik mij af vraag hoe ik dit kan blijven overzien. Heb jij daar een idee voor, dan hoor ik het graag!
Ik kijk terug op een maand met allemaal nieuwe Lichtpuntjes, in wording. Nieuwe zaadjes zijn gepland om verder te kunnen uit werken, stralen en delen. Basis ingrediënten zijn veelal ervaringsdeskundigheid, gecombineerd met begeleiding al dan niet in samenhang met de Lichtpuntjes. Want je hoeft ze niet altijd te zoeken: je kan er ook zelf 1 zijn.
Contacten zijn gelegd op gebied van rouwbegeleiding, herdenkingsbijeenkomsten en kennismakingsgesprekken. Gister was een uitstekende gelegenheid daarvoor, op de uitvaartbeurs, maar ook daarbuiten gebeuren mooie dingen. Nieuwe afspraken voor nieuwe initiatieven, want rouwen doen we allemaal. Maar waarom is er dan zoveel onbegrip en onwetendheid over? Waarom doen alsof het niet hoeft, doen alsof er geen tijd of ruimte voor is? De pijn en het gemis gaan er niet van weg. Nooit, ook niet als je doet alsof het er niet is, je kan niet jezelf voor de gek houden. Pijn vraagt aandacht om te kunnen helen. Pijn zeurt net zolang, totdat je er naar luistert. Niet makkelijk, wel noodzakelijk. Zoals Manu Keirse ook benadrukt ten opzichte van kinderen, zij hebben ook pijn, verdriet en rouwen. Praat met ze, laat ze hun verhaal doen, luister naar ze en hoor wat ze vertellen willen. Rouwen is van alle leeftijden. Rouwen zou de aandacht moeten krijgen in het onderwijs, want rouwen is niet alleen aan de orde wanneer een dierbaar persoon dood gaat. Rouwen is ook een vriendinnetje dat verhuisd, ouders die scheiden, de cavia die dood gaat. Wanneer kinderen op jonge leeftijd leren om te gaan met een verlies, is dat heel veel leed besparen voor latere momenten. Onverwerkt verdriet gaat woekeren.
Kinderen laten rouwen is vruchtbare bodem voor een evenwichtige samenleving. Neem ze mee naar een uitvaart, wanneer je dat zelf goed begeleiden, bijvoorbeeld bij iemand die wat verder van je af stond en het niet zo'n dramatisch verlies is. Neem daarna de tijd om te luisteren, zorg voor geborgenheid en vooral voor het luisterende oor. Warme chocolademelk en lekkere koekjes, aan tafel en laat ze praten. Voeding voor het lijf, laat de ziel praten. Probeer het, doe het, het is een groot cadeau voor je kind. Niets aan de dood kan je verborgen houden, vroeg of laat, is er dat verdriet, dat verlies, die rouw. Net als leren fietsen, moeten kinderen leren omgaan met deze emoties. Dat gaat niet vanzelf en niet in één keer, maar beter met aandachtige begeleiding.